Từ eleutherin được tách ra sâm đại hành Việt Nam, nghiên cứu đã tiến hành nitro hóa, khử hóa và axyl hóa, từ đó đã tổng hợp được 4 hợp chất mới là 6-aminoeleutherin và các amit N-thế của nó. Cấu trúc của amin và các amit đã được xác nhận bằng các phương pháp phổ IR, 1H-NMR, 13C- NMR, 2D–NMR và phổ MS. Hợp chất 6-aminoeleutherin, 6- benzoamiteleutherin và 6-phtalamiteleutherin đã được nghiên cứu hoạt tính kháng khuẩn và kháng nấm. | Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TP HCM Trương Minh Lương, Hoàng Thị Hải Vân _ TỔNG HỢP, NGHIÊN CỨU DẪN XUẤT AMIN VÀ CÁC AMIT TỪ ELEUTHERIN TRONG SÂM ĐẠI HÀNH VIỆT NAM TRƯƠNG MINH LƯƠNG * , HOÀNG THỊ HẢI VÂN ** TÓM TẮT Từ eleutherin được tách ra sâm đại hành Việt Nam, chúng tôi đã tiến hành nitro hóa, khử hóa và axyl hóa, từ đó đã tổng hợp được 4 hợp chất mới là 6-aminoeleutherin và các amit N-thế của nó. Cấu trúc của amin và các amit đã được xác nhận bằng các phương pháp phổ IR, 1H-NMR, 13C- NMR, 2D–NMR và phổ MS. Hợp chất 6-aminoeleutherin, 6benzoamiteleutherin và 6-phtalamiteleutherin đã được nghiên cứu hoạt tính kháng khuẩn và kháng nấm. ABTRACT Studying aminoeleutherine and amides derivating from eleutherine in Vietnamese eleutherin supbaphila Garnep Starting from eleutherine extracted from Vietnamese eleutherin supbaphylla Gagnep, four new compounds (6–aminoeleutherine and its N-substituted amides) were synthesized by nitration, reduction and acylation. The structure of amin was determined by IR, 1H NMR, 13C- NMR, and 2D-NMR and mass spectra. The compounds 6-aminoeleutherine, 6benzoamideleutherine and 6-phtalamideleutherine wrer tested for antibacterial and antifungal activities. 1. Mở đầu Sâm đại hành Việt Nam (có tên khoa học: eleutherin supbaphylla Gagnep) chứa hàm lượng tương đối lớn eleutherin (khoảng 0,7%) [2]. Eleutherin là hợp chất có hoạt tính sinh học cao như tính kháng khuẩn, kháng nấm [1, 2, 5, 6]. Những hợp chất tổng hợp được có cấu trúc tương eleutherin cũng có hoạt tính kháng sinh mạnh [6, 7]. Trong bài báo trước, chúng tôi đã tách eleutherin, xác nhận cấu trúc bằng các phương pháp phổ. Từ eleutherin chúng tôi đã tổng hợp được mono, đinitro và xác định cấu trúc của chúng bằng các phương pháp * TS, Khoa Hóa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội ** Học viên Cao học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phổ [4]. Chúng tôi cũng đã khảo sát điều kiện tối
