Mặc dù thờ cúng Thần Tài từng tồn tại trong văn hóa Việt Nam từ trước, nhưng sự phát triển bùng nổ như hiện nay là một hiện tượng xã hội mới lạ. Thờ cúng Thần Tài dường như ai cũng hiểu là để cầu tài, nhưng nhiều người còn mù mờ về nguồn gốc xuất xứ của vị thần này. Bài viết trình bày lai lịch và hành trạng của vị thần mà ai cũng cần này. | Nghiên cứu Tôn giáo. Số 6 - 2014 108 ĐINH HỒNG HẢI* THẦN TÀI NGUỒN GỐC VÀ NHỮNG BIẾN ĐỔI TRONG VĂN HÓA VIỆT NAM Tóm tắt: Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hiện nay, đời sống vật chất của người dân nhìn chung được nâng lên đáng kể, nhưng nhiều người bị nghèo đi hoặc trắng tay. Một bộ phận không nhỏ trong xã hội giàu lên nhanh chóng do những cơ hội Trời cho. Những người này cho rằng, họ có được như vậy là do âm phù, dương trợ. Để tri ân lực lượng vô hình tạo nên may mắn, người ta cần tìm ra vị thần đã hỗ trợ họ. Việc tìm ra tên vị thần đó không quá khó, bởi vị thần mang đến tài lộc có tên gọi Thần Tài. Gần như ngay lập tức, nhiều người cả giàu lẫn nghèo đang muốn cầu tài lộc nhanh tay rước những pho tượng Thần Tài về thờ cúng. Từ đây, nhu cầu về Thần Tài bùng nổ khắp nơi. Mặc dù thờ cúng Thần Tài từng tồn tại trong văn hóa Việt Nam từ trước, nhưng sự phát triển bùng nổ như hiện nay là một hiện tượng xã hội mới lạ. Thờ cúng Thần Tài dường như ai cũng hiểu là để cầu tài, nhưng nhiều người còn mù mờ về nguồn gốc xuất xứ của vị thần này. Có lẽ, đến lúc cần phải tìm hiểu lai lịch và hành trạng của vị thần mà ai cũng cần này. Từ khóa: Thần Tài, văn hóa Ấn Độ, văn hóa Trung Hoa, văn hóa Việt Nam. , phồn 财 财 财 财 1. Tên gọi của Thần Tài Thần Tài trong tiếng Việt bắt nguồn từ chữ Tài1 (giản thể: thể: ) trong âm Hán Việt dùng để chỉ vị thần mang tài lộc đến cho con người2. Theo Hán - Việt từ điển trích dẫn, chữ Tài ( ) được hợp thành bởi chữ Bối ( , phiên âm “bèi” - nghĩa gốc là chiếc vỏ sò, một vật trung gian để trao đổi tương tự như một loại tiền sơ khai trong văn hóa cổ đại Trung Hoa) với chữ Tài ( , phiên âm “cai” - nghĩa là tài năng, trí tuệ). Chữ Tài có nhiều nghĩa, nhưng nghĩa căn bản là giàu sang, phú quý, nhất 財 財 財 財 财 财 财 财 贝 贝 贝 贝 才 才 才 才 * TS., Viện Nghiên cứu Văn hóa, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Đinh Hồng Hải. Thần Tài nguồn gốc 109 là những gì liên quan đến tiền tài như tài chính ( ), tài sản ( ), phát tài ( ), Chữ Thần ( ) trong tiếng
