Việc nghiên cứu nguyên nhân xuất hiện cũng như một số đặc điểm của các tôn giáo mới ở Nhật Bản có thể gợi mở cho nghiên cứu hiện tượng tôn giáo mới ở Việt Nam hiện nay. Mời các bạn cùng tìm hiểu vấn đề này qua nội dung bài viết. | Nghiên cứu Tôn giáo. Số 10 - 2014 91 NGUYỄN NGỌC PHƯƠNG TRANG* TÔN GIÁO MỚI Ở NHẬT BẢN SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI II NGUYÊN NHÂN RA ĐỜI VÀ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM Tóm tắt: Từ 1945 đến nay, sự xuất hiện của các tôn giáo mới ở Nhật Bản được coi như một hiện tượng điển hình. Bên cạnh tác động tích cực, sự phát triển của các tôn giáo mới ở Nhật Bản cũng gây ra không ít vấn đề phức tạp. Chính phủ Nhật Bản đã r ất nỗ lực và đạt kết quả khả quan trong việc tìm giải pháp kịp thời cho công tác quản lý nhà nước về hoạt động của các tôn giáo mới, vừa đảm bảo nguyên tắc tự do tôn giáo, vừa duy trì sinh hoạt tôn giáo trong vòng trật tự. Việc nghiên cứu nguyên nhân xuất hiện cũng như một số đặc điểm của các tôn giáo mới ở Nhật Bản có thể gợi mở cho nghiên cứu hiện tượng tôn giáo mới ở Việt Nam hiện nay. Từ khóa: Tôn giáo mới, Nhật Bản, Tenrikyo, Soka Gakkai, Aum Shinrikyo. 1. Dẫn nhập Nhật Bản là một đất nước đa tôn giáo. Bên cạnh những tôn giáo lớn truyền thống, có lịch sử lâu đời như Thần đạo, Phật giáo, Công giáo, còn có hàng trăm tôn giáo nhỏ và xuất hiện muộn hơn, thường gọi là tôn giáo mới. Khái niệm “tôn giáo mới” lần đầu tiên xuất hiện tại Nhật Bản sau Chiến tranh Thế giới II (1945). Có nhiều cách xác định sự xuất hiện tôn giáo mới ở Nhật Bản tùy theo góc độ tiếp cận. Ở đây, chúng tôi xin nêu bốn cách xác định sự xuất hiện tôn giáo mới theo quan điểm của Inoue Nobutaka, giáo sư Trường Đại học Kogakuin, Nhật Bản1: Cách thứ nhất, tôn giáo mới là các tôn giáo xuất hiện từ đầu thế kỷ XIX (cuối thời Mạc phủ Kamakura). Cách thứ hai, tôn giáo mới là các tôn giáo xuất hiện từ thời Minh Trị duy tân đến nay. Cách thứ ba, tôn giáo mới là các tôn giáo xuất hiện từ đầu thế kỷ XX. Cách thứ tư, tôn giáo mới là các tôn giáo xuất hiện sau Chiến tranh Thế giới II. * ThS., Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. 92 Nghiên cứu Tôn giáo. Số 10 - 2014 Ở đây, nếu khu biệt các tôn giáo mới ở Nhật Bản xuất hiện trước năm 1945 có lẽ chưa đầy đủ. Bởi vì, nói đến các tôn .
