Tự do tính của ý thức bản ngã Nhờ công trình lao động của nô lệ, đời cổ đại đã xây dựng được một thế giới mới có tính chất nhân tạo, trong đó ý thức bản ngã có thể hưởng được tự do, nghĩa là lúc trông thấy vật thể bên ngoài, nhận thấy vật thể bên ngoài cũng là nó. Tự do là sống trong một thế giới mà mình tự nhận mình trong thế giới ấy, những vật thể trong thế giới ấy đã mất tính chất độc lập với ta mà là những vật thể. | Triết học cổ điển Đức từ Kant đến Hegel Phần III Phần II - Tự do tính của ý thức bản ngã Nhờ công trình lao động của nô lệ đời cổ đại đã xây dựng được một thế giới mới có tính chất nhân tạo trong đó ý thức bản ngã có thể hưởng được tự do nghĩa là lúc trông thấy vật thể bên ngoài nhận thấy vật thể bên ngoài cũng là nó. Tự do là sống trong một thế giới mà mình tự nhận mình trong thế giới ấy những vật thể trong thế giới ấy đã mất tính chất độc lập với ta mà là những vật thể của mình thôi. Sống trong thế giới ấy tức là hưởng được đời sống tự do không bị cái gì đối lập cưỡng bách mình. Hegel đã trình bày hình thức tự do đó trong phạm vi tinh thần qua ba chủ nghĩa sau đây 1 - Khắc kỷ Stoicisme Theo chủ nghĩa khắc kỷ thì thế giới căn bản là lý tính nghĩa là nó không phải cái gì ngoài mình mà là cái mình có thể và cần phải công nhận vì nó có lý và tốt. Tất cả những sự việc xảy ra dù có một vài sự việc làm hại đến cá nhân một vài người chúng ta nhưng xét đến toàn bộ thế giới thì nó là tốt. Nó tốt vì nó là ý chí của Thượng đế. Những người nhận thức được điểm đó tức là hiền nhân theo quan niệm chủ nghĩa khắc kỷ. Theo quan niệm đó hiền nhân bao giờ cũng sung sướng vì họ sống trong một thế giới mà cái gì cũng tốt cả. Nhưng đây lại xuất hiện mâu thuẫn. Nói rằng cái gì cũng tốt cả có phần đúng nhưng chỉ là hình thức thôi. Cụ thể một việc tốt là một việc thế nào Vì sao tốt Chủ nghĩa khắc kỷ không trả lời được. Nó chỉ nói chung chung rằng thế giới là tốt tốt là vì ý muốn của Thượng đế. Thứ tự do theo chủ nghĩa khắc kỷ chỉ là hình thức. Trước một sự việc khó khăn hiền nhân theo chủ nghĩa khắc kỷ chỉ có cách là chịu đựng. Do đó khắc kỷ có nghĩa là chịu đựng. Với thái độ khắc kỷ ấy thực ra không thể thực hiện được một trình độ tự do thực sự. Nói là tự do nhưng thực tế là phải chịu đựng. Nó chỉ nói một cách chung chung rằng hiền nhân dù có chịu đựng tốn đến bao nhiêu chăng nữa cũng là sướng. Có hai vị tiền nhân nổi tiếng của chủ nghĩa khắc kỷ là Marc Aurele 4 thuộc giai cấp chủ nô và .
