Tiếp nối phần 1 của tập bài giảng "Pháp luật đại cương", phần 2 sẽ trình bày về các nội dung: Cơ chế điều chỉnh pháp luật đối với các quan hệ xã hội, luật hiến pháp và luật hành chính, cơ sở pháp luật về hoạt động tư pháp, luật tài nguyên nước. . | ch−¬ng iv C¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt ®èi víi c¸c quan hÖ x· héi Nhµ n−íc ViÖt Nam còng nh− bÊt kú mét nhµ n−íc nµo kh¸c ®Òu ph¶i sö dông ph¸p luËt nh− lµ mét c«ng cô chñ yÕu ®Ó thùc hiÖn vai trß qu¶n lý cña m×nh. V× vËy, viÖc qu¶n lý b»ng ph¸p luËt còng lµ mét ®Æc tr−ng cña viÖc qu¶n lý nhµ n−íc. Nhµ n−íc qu¶n lý x· héi b»ng ph¸p luËt th«ng qua mét c¬ chÕ nhÊt ®Þnh ®−îc gäi lµ c¬ chÕ ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi b»ng ph¸p luËt. Nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy, mét mÆt chóng ta n¾m ®−îc nh÷ng c¸ch thøc, ph−¬ng ph¸p nhµ n−íc t¸c ®éng vµo c¸c quan hÖ x· héi th«ng qua ph¸p luËt, mÆt kh¸c qua ®ã chóng ta còng n¾m ®−îc nh÷ng kh¸i niÖm ph¸p lý c¬ b¶n nhÊt nh−: Quy ph¹m ph¸p luËt, quan hÖ ph¸p luËt, ý thøc ph¸p luËt, vi ph¹m ph¸p luËt, ph¸p chÕ. A. ®iÒu chØnh ph¸p luËt, c¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt ®èi víi c¸c quan hÖ x∙ héi I. §iÒu chØnh ph¸p luËt 1. Kh¸i niÖm ë n−íc ta, ph¸p luËt lµ mét ph−¬ng tiÖn quan träng bËc nhÊt kh«ng thÓ thay thÕ ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi, tæ chøc, qu¶n lý ®êi sèng x· héi, b¶o ®¶m cho x· héi ho¹t ®éng æn ®Þnh, ph¸t triÓn nhanh, phï hîp víi môc ®Ých mµ nhµ n−íc vµ x· héi ®Æt ra. ChÝnh v× vËy ®iÒu 12, HiÕn ph¸p 1992 qui ®Þnh: “Nhµ n−íc qu¶n lý x· héi b»ng ph¸p luËt vµ kh«ng ngõng t¨ng c−êng ph¸p chÕ x· héi chñ nghÜa”. Qu¶n lý x· héi b»ng ph¸p luËt tøc lµ dïng ph¸p luËt ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x· héi, s¾p xÕp chóng theo nh÷ng trËt tù nhÊt ®Þnh ®Ó chóng ph¸t triÓn theo nh÷ng h−íng ®Þnh tr−íc nh»m ®¹t ®−îc môc ®Ých ®Ò ra. Sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a ph¸p luËt vµ c¸c quan hÖ x· héi rÊt phøc t¹p. C¸c quan hÖ x· héi cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi ph¸p luËt, ®ång thêi chÝnh b¶n th©n quan hÖ x· héi l¹i lµ ®èi t−îng t¸c ®éng cña ph¸p luËt. Ph¸p luËt t¸c ®éng lªn c¸c quan hÖ x· héi b»ng c¸ch qui ®Þnh cho c¸c bªn tham gia vµo c¸c mèi quan hÖ c¸c quyÒn vµ nghÜa vô ph¸p lý nhÊt ®Þnh, ®ång thêi ph¸p luËt còng thiÕt lËp c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó b¶o ®¶m cho c¸c quyÒn vµ nghÜa vô ph¸p lý ®ã ®−îc thùc hiÖn. V× vËy khi tham gia vµo c¸c quan hÖ x· héi do ph¸p luËt ®iÒu .
