Đề tài nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về TNHS trong đồng phạm, thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng TNHS trong đồng phạm; trên cơ sở đó đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật và những giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng TNHS đối với đồng phạm trong quá trình giải quyết vụ án, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, yêu cầu đấu tranh phòng ngừa tội phạm và hội nhập quốc tế ở nước ta hiện nay. | MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Luật hình sự các nước, ở những giai đoạn lịch sử và ở những cấp độ khác nhau đã quy định trách nhiệm hình sự (TNHS) đối với những người trong đồng phạm đáp ứng yêu cầu đấu tranh, phòng ngừa tội phạm đối với hình thức phạm tội đặc biệt này. Khoa học pháp lý xem đồng phạm là hình thức phạm tội đặc biệt, do sự tương tác, hỗ trợ để đạt tới mục đích chung mà những người phạm tội cùng hướng tới. Ở mức độ khái quát nhất, đồng phạm gây ra nguy hại lớn cho xã hội, tính chất, mức độ nguy hiểm cao hơn do đó TNHS phải gánh chịu cũng phải cao hơn so với TNHS của cùng một tội phạm do một người thực hiện. Mặt khác, tuy TNHS của vụ án đồng phạm cao hơn nhưng vai trò của những người trong đồng phạm lại khác nhau về tính chất và mức độ tham gia nên đòi hỏi phải có sự phân hóa TNHS giữa những người trong đồng phạm với nhau. Vì vậy, ngoài việc phải chịu trách nhiệm chung, khi xác định TNHS đối với những người trong đồng phạm còn phải căn cứ vào tính chất phạm tội và mức độ tham gia của họ trong đồng phạm. Đây là hai mặt của nguyên tắc xác định TNHS trong đồng phạm có quan hệ biện chứng với nhau, tạo nên sự thống nhất, nhưng công bằng khi áp dụng TNHS đối với những người trong đồng phạm. Ở nước ta, ngay từ khi chưa có Bộ luật hình sự (BLHS), trong một số văn bản pháp luật đã quy định đồng phạm với các tên gọi khác nhau và giải quyết vấn đề TNHS trong vụ án đồng phạm. BLHS 1999 trên cơ sở kế thừa BLHS 1985, các quy định về đồng phạm và TNHS trong đồng phạm được thể hiện chi tiết, cụ thể hơn, phù hợp với thực tiễn giải quyết vụ án đồng phạm của các cơ quan tiến hành tố tụng. BLHS 2015 không có sự thay đổi nhiều về quy định TNHS trong đồng phạm. Những quy định này đã góp phần tích cực vào việc đấu tranh xử lý tội phạm nói chung và đồng phạm nói riêng, nhiều vụ án đồng phạm có tổ chức gây thiệt hại lớn cho lợi ích của nhà nước, của xã hội và của nhân dân được xét xử đúng người, đúng tội, công bằng khách quan, được xã hội đồng tình, nhân
