Nối tiếp nội dung phần 1 cuốn sách "Bệnh của ngựa ở Việt Nam và kỹ thuật phòng trị", phần 2 giới thiệu tới người đọc các bệnh nội khoa và sinh sản ở ngựa, bệnh ký sinh trùng ở ngựa. nội dung chi tiết. | Chương n i BỆNH NỘI KHOA VÀ SINH SẢN CỦA NGỰA BỆNH ĐAU BỤNG NGỰA 1. Tình hình Bệnh thường xảy ra phổ biến ở ngựa với triệu chứng điển hình: ngựa nằm lăn lộn, giãy giụa và kêu rống trên mặt đất. Nếu không được điều trị kịp thời ngựa mắc bệnh sẽ chết rất nhanh, do bị rối ruột và tắc ruột. Ở nước ta, bệnh thường gặp ở những vùng nuôi nhiều ngựa như: các tỉnh miền núi phía Bắc và các tỉnh Tây Nguyên. 2. Nguyên nhân Có 3 nguyên nhân đã được xác định: - Thức ăn và nước uống bị nhiễm vi khuẩn thương hàn (Salmonella spp.)- các chủng vi khuẩn có độc bậc cao gây ra hiện tượng viêm ruột, viêm manh tràng của ngựa. - Ngựa bị nhiễm một sô' loài giun tròn ở đuờng ruột, đặc biệt là ở manh tràng, trong đó có 3 loài giun tròn thường gặp là: Strongylus equinus, Alíòrtia edentata, 73 Delafondia vulgaris. Ấu trùng của các loài giun này phát triển ở ngoài môi trường tự nhiên, xâm nhập vào đường tiêu hóa của ngựa, di hành đến manh tràng và ruột già, lột xác thành ấu trùng 4. Các ấu trùng này tạo các u nhỏ ở manh tràng, gây tắc các mao mạch, phình ra thành các u máu có thể to như ngón tay, bằng quả ổi, chèn ép và gây co thắt manh tràng, dẫn đến hiện tượng đau bụng ngựa. Thức ăn bị mốc, đặc biệt là các loại thức ăn tinh hoặc thức ăn có lẫn độc chất như: các hóa chất bảo vệ thực vật, đều gây ra hiện tượng nhiễm độc đường tiêu hóa, tạo ra các cơn co thắt dạ dày, ruột và manh tràng dẫn đến bệnh đau bụng ngựa. 3. Triệu chứng Ban đầu, ngựa ngừng ăn, đi lại bồn chồn, chảy dãi dớt, đôi khi có hiện tượng nôn mửa, hay quay đầu nhìn về phía bụng. Sau đó, ngựa đột ngột lên cơn đau dữ dội, lăn lộn, giãy giụa trên mặt đất, kêu rống lên từng hồi, chảy dãi liên tục. Bụng bắt đầu căng hơi do ruột bị rối và bị tắc. Ngựa thở khó tăng dần do bụng bị căng hơi chèn ép lên xoang ngực. Lúc sắp chết, ngựa rên ri, hậu môn đôi khi có chảy máu tươi. Thời gian từ khi phát bệnh đi khi chết khoảng 1 - 2 giờ. 4. Bệnh tích Khi mổ khám ngựa chết, thấy ruột bị rối và tắc, tùng đoạn bị căng hơi, đặc biệt là .
