Bài giảng Các chuyển pha khi nung nóng và làm nguội Không thay đổi thành phần hóa học, chỉ biến đổi về cấu trúc tinh thể: chuyển biến thù hình, chuyển biến M (nhờ sự dịch chuyển ngtử với khoảng cách nhỏ hơn hằng số mạng hay tập hợp nguyên tử với khoảng cách cỡ hằng số mạng. | 3/6/2017 •Chương 5. Các chuyển pha khi nung nóng và làm nguội . Chuyển biến khi nung nóng hợp kim Fe-C sự austenit hóa . Sơ lược về nhiệt động học và động học của chuyển pha rắn trong vật liệu 1. Cơ sở: • Cũng tuân theo qui luật chung của chuyển pha (như lỏng-rắn) • Sự thay đổi năng lượng tự do khi tạo mầm: G= - Gv+ Gs+ Gđh Gđh – năng lượng đàn hồi do thể tích riêng của mầm và nền khác nhau, trong chuyển pha R-R quan trong (Pha mẹ – ban đầu và pha con- mới tạo thành) hình dạng sản phẩm. • Hệ số khuếch tán ở pha rắn nhỏ hơn nhiều so với pha lỏng nên quá trình tạo mầm và phát triển mầm xảy ra khó khăn hơn • Các khuyết tâṭ (nút trống, lệch, tạp chất, đường trượt, biên giới hạt ) có vai trò quan trọng trong việc tạo mầm ký sinh Nung đến T= A1 Thép ct (P): [Fe +Fe3C]0,8%C Fe (C)0,8%C dựa trên giản đồ pha Fe-Fe3C Nung trên A3 Thép tct (P+F) Austennit Nung trên Am Thép sct P+XeII Austennit Nhận xét: - Mọi loại thép sau khi nung lên trên đường GSE (GDP Fe-Fe3C) một pha duy nhất Austennit - Các mác thép khác nhau sẽ nhận được các tổ chức As khác nhau với %C như trong mác thép ban đầu Các chuyển biến xảy ra khi nung nóng (tiếp theo) • Không thay đổi thành phần hóa học, chỉ biến đổi về cấu trúc tinh thể: chuyển biến thù hình, chuyển biến M (nhờ sự dịch chuyển ngtử với khoảng cách nhỏ hơn hằng số mạng hay tập hợp nguyên tử với khoảng cách cỡ hằng số mạng. • Không thay đổi cấu trúc, chỉ thay đổi thành phần hóa học: sự tách lớp dd rắn quá bão hòa = 1+ 2 (HK Al-Zn dd rắn có %Zn thay đổi) • Thay đổi cả cấu trúc lẫn thành phần hóa học: quá trình tiết pha (phân hủy dung dịch rắn quá bh) • Chuyển trạng thái trật tự – không trật tự. 2. Đặc điểm của chuyển biến P Austenit Vấn đề quan tâm: nhiệt độ và kích thước hạt Austenit * Nhiệt độ chuyển biến : phụ thuộc vào tốc độ nung Giản đồ chuyển biến đẳng nhiệt khi nung Vn nung càng nhanh thì nhiệt độ chuyển biến càng cao và thời gian chuyển biến càng ngắn V2>V1 T2>T1 2 930-9500C Hạt As phát
