Vật chất và những phương thức, hình thức tồn tại của vật chất trình bày những nội dung chính sau: Phạm trù vật chất là gì? phương thức và hình thức tồn tại của vật chất, tính thống nhất vật chất của thế giới. ! | BÀI 4. VẬT CHẤT VÀ NHỮNG PHƯƠNG THỨC, HÌNH THỨC TỒN TẠI CỦA VẬT CHẤT Khoa: Mác – Lênin & Tư tưởng HCM Giáo viên: Hoàng Thanh Xuân NỘI DUNG CHÍNH CỦA BÀI HỌC Phạm trù vật chất là gì? Phương thức và hình thức tồn tại của vật chất Tính thống nhất vật chất của thế giới 1. Phạm trù vật chất là gì? a) Quan niệm trước Mác: Quan niệm của các nhà triết học duy vật trước Mác về vật chất tuy có một số ưu điểm nhất định nhưng còn rất nhiều hạn chế, họ thường đứng trên quan điểm duy vật trong lĩnh vực tự nhiên, trong lĩnh vực xã hội họ lại “trượt dài” trên quan điểm duy tâm. Do đó, lý luận của họ không thể trở thành công cụ giúp xã hội cải tạo thực tiễn đạt hiệu quả cao. Democritus(460 – 370 TCN) Người Hy Lạp, sáng lập ra thuyết nguyên tử Những thành tựu khoa học tự nhiên cuối TK 19, đầu thế kỷ 20 b) Quan điểm của CNDV biện chứng: “Vật chất là phạm trù triết học dùng để chỉ hiện thực khách quan được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác”. - Nội dung định nghĩa vật chất: + Cần phân biệt khái niệm vật chất trong triết học với các khái niệm vật chất trong các môn khoa học tự nhiên khác. + Thuộc tính cơ bản của vật chất là “thực tại khách quan”, “tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác”, là tiêu chuẩn để phân biệt cái gì là vật chất và cái gì không phải vật chất. + Các hình thức tồn tại cụ thể của vật chất đều có thể gây nên cảm giác ở con người khi nó trực tiếp hoặc gián tiếp tác động lên các giác quan của chúng ta, nên vật chất là tính thứ nhất. Vật chất được cảm giác của chúng ta “chép lại, chụp lại, phản ánh”, có nghĩa là ý thức của con người là sự phản ánh đối với vật chất, nên ý thức là tính thứ hai. - Ý nghĩa định nghĩa vật chất: + Định nghĩa khẳng định vật chất có trước, ý thức có sau. Vật chất là nguồn gốc khách quan của cảm giác, ý thức trong con người. + Định nghĩa vừa khắc phục được tính chất máy móc, siêu hình trong quan niệm về vật chất của CNDV trước Mác; vừa bác bỏ quan điểm . | BÀI 4. VẬT CHẤT VÀ NHỮNG PHƯƠNG THỨC, HÌNH THỨC TỒN TẠI CỦA VẬT CHẤT Khoa: Mác – Lênin & Tư tưởng HCM Giáo viên: Hoàng Thanh Xuân NỘI DUNG CHÍNH CỦA BÀI HỌC Phạm trù vật chất là gì? Phương thức và hình thức tồn tại của vật chất Tính thống nhất vật chất của thế giới 1. Phạm trù vật chất là gì? a) Quan niệm trước Mác: Quan niệm của các nhà triết học duy vật trước Mác về vật chất tuy có một số ưu điểm nhất định nhưng còn rất nhiều hạn chế, họ thường đứng trên quan điểm duy vật trong lĩnh vực tự nhiên, trong lĩnh vực xã hội họ lại “trượt dài” trên quan điểm duy tâm. Do đó, lý luận của họ không thể trở thành công cụ giúp xã hội cải tạo thực tiễn đạt hiệu quả cao. Democritus(460 – 370 TCN) Người Hy Lạp, sáng lập ra thuyết nguyên tử Những thành tựu khoa học tự nhiên cuối TK 19, đầu thế kỷ 20 b) Quan điểm của CNDV biện chứng: “Vật chất là phạm trù triết học dùng để chỉ hiện thực khách quan được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh và .
