(NB) Tiếp nối phần 1, phần 2 của cuốn sách Điện tử công suất chung cấp cho ban đọc các kiến thức về bộ biến đổi diện áp xoay chiều một pha và ba pha, Bộ biến đổi điện áp một chiều, bộ nghịch lưu và biên tần. | Chương 4: Bộ Biến Đổi Điện Áp Xoay Chiều Giới thiệu chung Chức năng: thay đổi trị hiệu dụng của điện áp ở ngõ ra khi trị hiệu dụng và tần số của điện áp ở ngõ vào không thay đổi. Cấu trúc bộ biến đổi điện áp một chiều: U1 const, I1, f1 U2 var, I2, f2 ~ ~ f1=50 60Hz f2=50 60Hz Hình : Cấu trúc bộ biến đổi điện áp xoay chiều Ứng dụng: + Điều khiển công suất tiêu thụ của tải như lò nướng điện trở, bếp điện, điều khiển đèn sân khấu, quảng cáo; + Điều khiển vận tốc động cơ không đồng bộ công suất vừa và nhỏ như máy quạt, máy bơm, máy xay ; + Điều khiển động cơ vạn năng như máy điện cầm tay, máy trộn, máy sấy Bộ biến đổi điện áp xoay chiều một pha Sơ đồ nguyên lý t T t ải Hình : Sơ đồ nguyên lý Trong trường hợp tải công suất nhỏ, có thể thay thế 2 SCR bằng 1 TRIAC. Trường hợp tải thuần trở Đồ thị dạng sóng điện áp ngõ vào, ngõ ra và dạng sóng dòng điện tải như trên hình . Ở bán kỳ dương của điện áp nguồn: + Trong khoảng góc (0, ) các SCR ngắt nên dòng điện qua tải bằng 0 ( ut 0; it 0 ). + Tại thời điểm ứng với góc X = , đưa xung kích vào T1 làm cho T1 dẫn điện trong khoảng ( X ), dòng điện khép kín qua (u, T1, R) – trạng thái T1. Điện Tử Công Suất Trang 57 ut u U m sin t ; it ut R () + Tại thời điểm X , ut 0 nên it 0 , dòng điện qua T1 bị triệt tiêu nên T1 ngắt – tráng thái 0. T1 T2 dẫn dẫn Hình : Đồ thị dạng sóng điện áp ngõ vào, ngõ ra và dòng điện trên tải thuần trở Ở bán kỳ âm của điện áp nguồn: + Trong khoảng góc ( ) các SCR ngắt nên dòng điện qua tải bằng 0 ( ut 0, it 0 ). + Tại thời điểm ứng với góc X , đưa xung kích vào T2 làm cho T2 dẫn điện trong khoảng ( X<2 , dòng điện khép kín qua (u, R, T2) – trạng thái T2. ut u U m sin t ; it ut R () + Tại thời điểm X 2 , ut 0 nên it 0 , dòng điện qua T2 bị triệt tiêu nên T2 ngắt – tráng thái 0. Hệ quả: - Trị hiệu dụng điện áp tải: 1 Ut 2 1 2 sin 2 sin 2 2 u dx U . 1 U 1
