Nội dung bài viết trình bày về văn hoá biết tôn trọng nét khác biệt của những người khác của Ấn Độ và Trung Hoa, những nét văn hóa đặc trưng của Ấn Độ và Trung Hoa, khía cạnh của tư duy Khổng tử, nguyên lý bình đẳng trong Lão giáo, thuyết biện chứng trong văn hóa Trung Hoa, đa nguyên tín ngưỡng, nhận dạng Brahman và Atman của văn hóa Ấn Độ. | KHÁT V NG VƯƠN T I HÀI HOÀ NH NG NÉT CƠ B N TRONG TƯ DUY CHÂU Á QUA VÍ D V ð O LÝ N ð VÀ TRUNG HOA GS. TS. Eberhard Schockenhoff U viên H i ñ ng c v n khoa h c Vi n Konrad Adenauer Bài phát bi u ngày 21-4-2006 t i trư ng ð i h c Khoa h c Xã h i và Nhân văn - ð i h c Qu c gia Hà N i Tr n kh ng b ngày 11 tháng 9 năm 2001 cho th y chúng ta nói chung còn hi u bi t quá ít i v các n n văn hoá khác nhau v i nh ng th gi i quan, nh ng quan ni m v giá tr và hình thái tín ngư ng riêng c a mình. Chúng ta t p trung s chú ý vào th gi i phương Tây. Khi ñư c h i v nguyên nhân c a v kh ng b ñánh vào New York và Washington, có câu tr l i r ng thái ñ ưa b o l c không ch n y sinh t s l m d ng tôn giáo cho m t chính sách tín ngư ng chính th ng, mà còn t c m giác luôn b coi thư ng. Hư ng v văn hoá bi t tôn tr ng nét khác bi t c a nh ng ngư i khác ð ñ t ñ n cu c s ng chung c a nhi u n n văn hoá khác nhau trong th gi i DUY NH T này, c n ph i có m t „tư duy theo chi u t ngư i khác ñ n v i ta và t ta hư ng v ngư i khác“. Không th thi u ñư c n l c ti n ñ n n n văn hoá bi t tôn tr ng nét khác bi t c a nh ng ngư i khác d a trên cơ s c a quan h tương h . N n văn hoá tôn tr ng trên cơ s tương h có nghĩa là „Văn hoá và l ch s c a NGƯ I NÀY không bao gi ñư c coi là chu n m c cho NGƯ I KIA. C NGƯ I KIA cũng c n b o v m t b n s c riêng b t r trong văn hoá và l ch s , b n s c y c n ñư c tôn tr ng ch không b ph nh n.“ Tuy nhiên, tôn tr ng s bình ñ ng c a ngư i khác ñòi h i chúng ta nhi u hơn là ch thu n túy ch p nh n nét khác bi t c a h . V n ñ c t lõi c a cu c chung s ng hoà bình là TÍNH ð 1 LƯ NG mà trong ñó, nói theo cách c a Goethe, ch ch p nh n ngư i kia m t cách hình th c thì ch ng khác gì lăng m h . Tính ñ lư ng t o ñi u ki n ñ chung s ng cho nh ng ngư i v n hư ng theo nh ng giá tr khác nhau, th m chí xung kh c nhau. Tính ñ lư ng nh t ñ nh không ph i là thu c tr bách b nh, nhưng là ñi u ki n ñ chung s ng hoà bình, vì có nó mà nh n ra s khác bi t, cũng như ngư c l i vì có s khác bi t mà