Nội dung bài viết giới thiệu về phương pháp NATM, những thành phần cơ bản trong NATM, những điểm khác biệt giữa NATM với các phương pháp khác và những yêu cầu đặt ra khi áp dụng phương pháp. | ĐÔI NÉT VỀ PHƯƠNG PHÁP THI CÔNG NATM TRONG XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH NGẦM Ks. Phạm Quang Thành - Phòng KHCN&QHQT 1. Đặt vấn đề Phương pháp đào hầm mới của Áo (the New australian Tunnelling Method - NATM) được thế giới biết đến vào năm 1948, khi GS đăng ký bản quyền sáng chế phát minh của mình. Tư tưởng (hay triết lý) chủ đạo của phương pháp này là: khối đá chứa công trình ngầm (CTN) cần được tận dụng thành một bộ phận mang tải cơ bản của công trình, khối đá sẽ cùng với các thành phần kết cấu chống khác giữ ổn định công trình trong giai đoạn thi công cũng như trong giai đoạn sử dụng. Yêu cầu này chỉ có thể đạt được khi sử dụng một chu trình đào và chống giữ công trình một cách hợp lý. Song trong thực tế, một điều đã được thừa nhận: Xây dựng các công trình ngầm là một lĩnh vực mang tính nghệ thuật. Đối tượng tác động của xây dựng ngầm chính là khối đất, đá với các đặc tính luôn biến đổi theo thời gian và không gian. Do đó, không thể áp dụng một cách cứng nhắc những giải pháp đã áp dụng thành công tại một công trình này vào trong một công trình khác. Cũng như vậy, các phản ứng của đất đá không phải lúc nào cũng được dự kiến trước. Vì lý do đó, những rủi ro hoặc sai lầm trong thi công là điều không thể tránh khỏi. Mục tiêu của phương pháp NATM là hạn chế tối đa những rủi ro hoặc sai lầm đó đồng thời tìm cách tối ưu hoá chu trình đào, chống giữ công trình (xét về yếu tố an toàn và kinh tế). Để làm được, bên cạnh những biện pháp tương tự như trong các phương pháp khác: áp dụng quy trình đào cẩn thận, sử dụng kết cấu chống hợp lý, vv một điểm mới trong NATM là sử dụng công tác quan trắc để đánh giá hiệu quả công tác thiết kế, thi công đã thực hiện tạo nên một chu trình xây dựng công trình ngầm khép kín (hình 1). Đây chính là yếu tố dẫn đến phương pháp này đã rất nhanh chóng được áp dụng rộng rãi trên thế giới và đã thu được nhiều thành công. Tuy nhiên, kèm theo đó là một loạt những vấn đề phức tạp nảy sinh về kỹ thuật, công tác điều hành quản lý, thiết bị, .
