Nội dung của bài giảng trình bày sự chuyển biến từ chủ nghĩa tư bản cạnh tranh tự do thành chủ nghĩa tư bản độc quyền, những đặc điểm kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản độc quyền, nguyên nhân ra đời và phát triển của chủ nghĩa tư bản độc quyền - nhà nước, bản chất và những biểu hiện chủ yếu của độc quyền - nhà nước, vai trò lịch sử của độc quyền - nhà nước. | 5/14/2020 5:23:32 AM Chương 5 CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN & CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN - NHÀ NƯỚC 5/14/2020 5:23:32 AM NÔI DUNG I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN II. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN -NHÀ NƯỚC 5/14/2020 5:23:32 AM I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN 1. Sự chuyển biến từ CNTB Cạnh tranh Tự do thành CNTB Độc Quyền PTSX. TBCN phát triển qua 2 giai đoạn: (1) CNTB Cạnh tranh Tự do; (2) CNTB Độc quyền Giữa 2 giai đoạn có sự khác biệt về chất 5/14/2020 5:23:32 AM I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN Nghiên cứu CNTB trong giai đoạn CTTD, Marx và Engels đã có dự kiến thiên tài: CNTB tất yếu sẽ chuyển sang một giai đoạn mới – Giai đoạn Độc quyền Theo tiến trình: Cạnh tranh Tự do Tích tụ -Tập trung TB Tập trung Sản xuất Độc Quyền 5/14/2020 5:23:32 AM I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN Lê nin là người trực tiếp nghiên cứu về CNTBĐQ, chỉ ra 5 đặc điểm kinh tế cơ bản của CNTBĐQ: (1).Tập trung và sự hình thành các tổ chức độc quyền; (2). Sự hình thành và thống trị của tư bản tài chính; (3). Xuất khẩu tư bản trở thành một hiện tượng phổ biến và vô cùng quan trọng; (4) Sự hình thành các tập đoàn tư bản độc quyền quốc tế và sự phân chia thế giới về mặt kinh tế; (5) Các cường quốc đế quốc phân chia thế giới về mặt lãnh thổ 5/14/2020 5:23:32 AM 2. Những đặc điểm kinh tế cơ bản của CNTB Độc quyền 5/14/2020 5:23:32 AM (1) Tập trung sản xuất và sự hình thành Tổ chức ĐQ a) Nguyên nhân hình thành các TCĐQ Vào 30 năm cuối thế kỷ XIX, quá trình tập trung ở các nước TB có sự phát triển nhảy vọt, do: Sự phát triển mạnh mẽ của LLSX và KHKT buộc DN phải có qui mô lớn, cấu tạo hữu cơ cao Các cuộc khủng hoảng KT xảy ra trong toàn bộ thế giới tư bản (1873, 1900) 5/14/2020 5:23:32 AM (1) Tập trung sản xuất và sự hình thành Tổ chức ĐQ Trong điều kiện đó: Các QLKT của CNTB tác động mạnh, quá trình tích tụ và tập trung TB được đẩy mạnh, dẫn tới tập trung sản xuất cao độ Lê nin: Trong những năm cuối TK19, đầu TK20, ở các nước TB phát triển như Anh, Pháp, Đức . | 5/14/2020 5:24:38 AM Chương 5 CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN & CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN - NHÀ NƯỚC 5/14/2020 5:24:38 AM NÔI DUNG I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN II. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN -NHÀ NƯỚC 5/14/2020 5:24:38 AM I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN 1. Sự chuyển biến từ CNTB Cạnh tranh Tự do thành CNTB Độc Quyền PTSX. TBCN phát triển qua 2 giai đoạn: (1) CNTB Cạnh tranh Tự do; (2) CNTB Độc quyền Giữa 2 giai đoạn có sự khác biệt về chất 5/14/2020 5:24:38 AM I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN Nghiên cứu CNTB trong giai đoạn CTTD, Marx và Engels đã có dự kiến thiên tài: CNTB tất yếu sẽ chuyển sang một giai đoạn mới – Giai đoạn Độc quyền Theo tiến trình: Cạnh tranh Tự do Tích tụ -Tập trung TB Tập trung Sản xuất Độc Quyền 5/14/2020 5:24:38 AM I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN Lê nin là người trực tiếp nghiên cứu về CNTBĐQ, chỉ ra 5 đặc điểm kinh tế cơ bản của CNTBĐQ: (1).Tập trung và sự hình thành các tổ chức độc quyền; (2). Sự hình thành và thống trị của tư bản
