Bài giảng Kỹ thuật điện tử: Chương 3 do GV. Lê Chí Thông biên soạn trình bày các kiến thức về giới thiệu chung, chế độ làm việc của BJT, ba sơ đồ cơ bản của BJT, đặc tính B chung, đặc tính E chung, đặc tính C chung, phân cực cho BJT, mạch phân cực E chung, mạch phân cực C chung, công tắc transistor,. Đây là tài liệu tham khảo cho sinh viên ngành Điện. | 19-Feb-11 Chương 3 TRANSISTOR LƯỠNG CỰC (Bipolar Junction Transistor-BJT) Gi i thi u BJT là m t lo i linh ki n bán d n 3 c c có kh năng khu ch đ i tín hi u ho c ho t đ ng như m t khóa đóng m , r t thông d ng trong ngành đi n t . C u t o và hình dáng E n+ p C n E: Emitter B C: Collector B: Base E p+ n C p Hình dáng BJT B 1 Ký hiệu của BJT E n+ p n C E C C B B B E BJT lo i NPN C E p+ n p B C E C B BJT lo i PNP B E 2 1 19-Feb-11 3. 2 Ch đ làm vi c c a BJT Tùy theo cách phân c c cho transistor mà transistor s có các ch đ làm vi c khác nhau. Transistor có 3 ch đ làm vi c cơ b n: Ch đ khu ch đ i: JE phân c c thu n và JC phân c c ngư c. - JE: ti p xúc PN gi a c c phát (E) và c c n n (B). - JC: ti p xúc PN gi a c c thu (C) và c c n n (B). Ch đ khóa (hay đóng m ): c 2 chuy n ti p JE và JC đ u đư c phân c c ngư c. Ch đ d n b o hòa: c 2 chuy n ti p JE và JC đ u đư c phân c c thu n. 3 * Chế độ khuếch đại Qui ư c v dòng trong BJT IE IC IE IB VEE NPN IC IB VCC VCC PNP VCC Theo đ nh lu t Kirchhoff: IE = IC + IB IC = IC (INJ) + ICBO IC (INJ ) α= Đ nh nghĩa thông s α : IE Vì ICBO r t nh , có th b qua : α≈ ⇒ IC = α IE + ICBO IC IE 4 2 19-Feb-11 Ví dụ Dòng c c phát c a m t transistor NPN là mA . N u h t d n b tái h p trong mi n n n và dòng rò là . Tìm: a. Dòng base IB. b. Dòng collector IC. c. Giá tr chính xác c a α và giá tr x p x c a α khi b qua dòng rò. Hướng dẫn a. IB = % IE b. IC = IE - IB c. IC (INJ) = IC – ICBO ⇒ α = IC (INJ) / IE Nếu bỏ qua ICBO: α = IC / IE 5 Ba sơ đ cơ b n c a BJT M ch B chung (Common Base – CB) C c B là c c chung cho m ch vào và ra. - Dòng đi n ngõ vào là dòng IE. - Dòng ngõ ra là dòng IC. IE E - Đi n áp ngõ vào là VEB. - Đi n áp ngõ ra là VCB. C IC vi RL B • M ch CB đơn gi n hóa 6 3 19-Feb-11 M ch E chung (Common Emitter – CE) C c E là c c chung cho m ch vào và ra. - Dòng đi n ngõ vào là dòng IB. - Dòng ngõ ra là dòng IC. - Đi n áp ngõ vào là VBE. IB -