Lễ bỏ mả là văn hóa ăn và là hội lễ phô diễn y trang phục dân tộc Có thể nói, không một lễ hội nào ở Tây Nguyên lại mang tính tổng hợp văn hóa nghệ thuật một cách nhuần nhuyễn và sinh động như lễ bỏ mả. chi tiết nội dung tài liệu. | LỄ BỎ MẢ - MỘT DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ CỦA CÁC DÂN TỘC BẢN ĐỊA TRÊN TÂY NGUYÊN Văn Doanh Viện Khoa học Xã hội Việt Nam A. Lễ bỏ mả- đỉnh điểm của mùa lễ hội trên Tây Nguyên Có lẽ hiếm thấy một nơi nào trên đất nước ta mà ở đó thời tiết lại chia ra làm hai mùa: mùa mưa và mùa khô rõ rệt và đều nhau về thời gian như Tây Nguyên. ở Tây Nguyên, hai mùa được phân bổ theo tháng dương lịch như sau: Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10 và mùa khô từ tháng 10 tới tháng 4. Thời tiết thì như vậy, địa hình Tây Nguyên thì bao la, bạt ngàn rừng núi điệp trùng. Chính đặc điểm của địa hình và thời tiết đã tạo ra ở nơi đây cả một vùng sinh thái đặc biệt. Vào mùa mưa, đất trời Tây Nguyên rạo rực, căng tràn sức sống: trời mưa liên miên, cỏ cây đâm chồi nảy lộc, ra hoa kết trái, muông thú sinh sôi nảy nở, sông suối tràn đầy, mênh mông sục sôi. Còn vào mùa khô, thì cả Tây Nguyên tạnh ráo: đất trở nên khô, trời quang, nắng tràn; rừng đổ lá vàng; sông suối lắng trong, êm đềm chảy Trong một vùng sinh thái đặc thù như vậy, người Tây Nguyên từ lâu đã hòa nhập, gắn bó cuộc sống của mình vào nhịp điệu của thiên nhiên bao quanh. Vì làm nông là chính, nên vòng thời gian của thiên nhiên cũng là lịch cây trồng và chu trình sinh hoạt của người Tây Nguyên. Vào mùa mưa, khi đất trời bừng bừng nhựa sống, thì người Tây Nguyên cũng lao mình lên rẫy, ra ruộng để gieo hạt, trồng cây, chăm sóc cho mảnh ruộng, khu rẫy của mình. Hết tháng cuối của mùa mưa, bắt đầu sang mùa khô, cũng là lúc lúa chín chờ con người thu hoạch. Khi mùa màng đã thu hoạch xong và lúa đã lên kho, thì Tây Nguyên đã vào giữa mùa khô. Chỉ đến lúc này, họ mới thực sự được nghỉ ngơi, mới rảnh rỗi để sinh hoạt vui chơi, để tiến hành những lễ hội chính của mình. Khi những lễ hội cuối cùng vừa chấm dứt, thì cũng là lúc trời đất chuẩn bị chuyển mình sang mùa mưa. Con người Tây Nguyên, đất trời Tây Nguyên lại bừng lên để bước vào nhịp sống tất bật, rộn ràng và sôi động. Điểm khởi đầu của một chu trình thời gian và cuộc sống lại bắt
