Bài viết trình bày tổng quát tình hình giáo dục bậc Tiểu học và Trung học ở miền Nam thời Việt Nam Cộng hòa (1954-1975), từ đường hướng giáo dục đến tình hình học tập và hệ thống trường lớp, việc tổ chức thi cử, công tác đào tạo giáo chức và đời sống giáo chức, tổ chức bộ máy và công tác quản trị của ngành giáo dục từ trung ương đến địa phương. để tham khảo nội dung chi tiết. | Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 7-8 (114-115) . 2014 53 GIAÙO DUÏC TIEÅU HOÏC VAØ TRUNG HOÏC ÔÛ MIEÀN NAM VIEÄT NAM (1954-1975) Cao Vaên Thöùc* A. Khaùi löôïc veà neàn giaùo duïc mieàn Nam Vieät Nam (1954-1975) Sau naêm 1954, nöôùc Vieät Nam taïm thôøi bò chia ñoâi, mieàn Nam Vieät Nam theo theå cheá chính trò rieâng vôùi teân nöôùc laø Vieät Nam Coäng hoøa (VNCH). Trong 20 naêm toàn taïi (1955-1975), cheá ñoä naøy ñaõ xaây döïng ñöôïc moät neàn giaùo duïc coù nhieàu ñieåm tieán boä, baét nhòp gaàn kòp vôùi maët baèng giaùo duïc chung cuûa theá giôùi. Noù ñaõ ñöôïc xaây döïng treân cô sôû keá thöøa, caûi tieán vaø phaùt huy leân töø neàn giaùo duïc thôøi Phaùp thuoäc, cho phuø hôïp vôùi tinh thaàn daân toäc vaø xu theá phaùt trieån cuûa thôøi ñaïi. Thôøi thuoäc Phaùp, heä thoáng giaùo duïc 3 baäc Tieåu hoïc, Trung hoïc vaø Ñaïi hoïc ñaõ ñöôïc xaây döïng böôùc ñaàu vaøo naêm 1917 cho 5 xöù Ñoâng Döông goàm Baéc Kyø, Trung Kyø, Nam Kyø, Cao Mieân vaø Laøo. Chöông trình hoïc ôû thuoäc ñòa chuû yeáu döïa theo chöông trình cuûa chính quoác, tieáng Phaùp ñöôïc söû duïng laøm ngoân ngöõ chính, tieáng Vieät chæ ñoùng vai troø phuï thuoäc. Neàn giaùo duïc thöïc daân chæ chuù troïng ñaøo taïo theo höôùng tinh hoa, soá löôïng tröôøng hoïc raát haïn cheá. Luùc baáy giôø, moãi huyeän, phuû chæ coù moät tröôøng tieåu hoïc; tröôøng trung hoïc baäc Thaønh chung (Trung hoïc cô sôû) chæ coù ôû nhöõng tænh lôùn nhö Haø Noäi, Haûi Phoøng, Nam Ñònh, Ngheä An, Hueá, Bình Ñònh, Saøi Goøn, Myõ Tho, Caàn Thô ; tröôøng trung hoïc baäc Tuù taøi (Trung hoïc phoå thoâng) chæ voûn veïn coù 3: Trung hoïc Baûo hoä ôû Haø Noäi, Trung hoïc Khaûi Ñònh ôû Hueá vaø Trung hoïc Peùtrus Kyù ôû Saøi Goøn. Coù theå keå theâm moät tröôøng trung hoïc daønh cho con em ngöôøi Phaùp laø Tröôøng Albert Sarraut ôû Haø Noäi. Sau ngaøy ñaûo chính Phaùp (09/3/1945), Nhaät tuyeân boá trao traû ñoäc laäp cho nöôùc Vieät Nam. Chính phuû Traàn Troïng Kim ñöôïc thaønh laäp ngaøy 17/4/1945 vaø chæ toàn .
