Bài biết phân tích yêu cầu xây dựng quan điểm và phương pháp viết văn học sử mới, phải đặt toàn bộ lịch sử văn học dân tộc trong những không gian và thời gian của nó, trong “chỉnh thể Việt văn hóa” của nó, phải xem nó là một “tồn tại khách quan”, có quy luận vận động và phát triển riêng, không bị chi phối bởi các yếu tố “ngoài văn học”. | Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 9-10 (116-117) . 2014 3 VAÊN HOÙA - LÒCH SÖÛ VEÀ SÖÏ TOAØN VEÏN VAØ THOÁNG NHAÁT CUÛA LÒCH SÖÛ VAÊN HOÏC VIEÄT NAM Nguyeãn Phaïm Huøng* Trong nghieân cöùu lòch söû vaên hoïc Vieät Nam hieän nay, chuùng ta ñang vaáp phaûi haøng loaït vaán ñeà veà söï thieáu thoáng nhaát, hay khaùc bieät cuûa nhöõng quan ñieåm vaø phöông phaùp vieát vaên hoïc söû, ñaëc bieät laø söï thieáu thoáng nhaát trong quan nieäm veà tính toaøn veïn vaø thoáng nhaát cuûa lòch söû vaên hoïc. Ñieàu naøy coù aûnh höôûng töùc thôøi tôùi vieäc xaùc ñònh dieän maïo vaø ñaëc ñieåm cuûa lòch söû vaên hoïc Vieät Nam. Dieän maïo vaø ñaëc ñieåm cuûa lòch söû vaên hoïc phaûi ñöôïc bieåu hieän ra ôû caùc bieân giôùi khoâng gian vaø thôøi gian cuûa vaên hoïc, ôû caùc loaïi ngoân ngöõ vaên hoïc vaø theå loaïi vaên hoïc, ôû caùc khuynh höôùng tö töôûng vaø ngheä thuaät khaùc nhau cuûa vaên hoïc, vaø ôû nhieàu lónh vöïc khaùc nöõa. Chæ khi naøo chuùng ta hình dung ñaày ñuû veà dieän maïo vaø ñaëc ñieåm cuûa neàn vaên hoïc Vieät Nam, chuùng ta môùi coù theå coù ñöôïc moät boä lòch söû vaên hoïc thoáng nhaát vaø toaøn veïn. Nhöng cho ñeán nay, vaán ñeà naøy vaãn chöa ñöôïc giaûi quyeát moät caùch thoûa ñaùng, cho duø coâng vieäc nghieân cöùu lòch söû vaên hoïc Vieät Nam ñaõ ñöôïc ñaët ra töø nhöõng naêm 40 cuûa theá kyû XX. Vì theá maø raát nhieàu vaán ñeà heä troïng cuûa lòch söû vaên hoïc Vieät Nam nhö vieäc xaùc ñònh thôøi ñieåm khôûi ñaàu cuûa lòch söû vaên hoïc vieát, vieäc nhìn nhaän vaên hoïc thôøi kyø Baéc thuoäc coù phaûi laø vaên hoïc cuûa Vieät Nam hay khoâng, vieäc ñaùnh giaù caùc neàn vaên hoïc vieát Champa, Phuø Nam, Thuûy Chaân Laïp, vaên hoïc vieát cuûa moät soá daân toäc ít ngöôøi, vaên hoïc “vuøng taïm chieám” tröôùc ñaây, hay “vaên hoïc haûi ngoaïi” hieän nay trong lòch söû vaên hoïc, hieän vaãn chöa ñöôïc thoáng nhaát. Vieäc chöa xaùc ñònh ñaày ñuû dieän maïo vaø ñaëc ñieåm cuûa lòch söû vaên hoïc daân toäc ñaõ daãn ñeán heä quaû taát yeáu .