Bảy Núi (Thất Sơn) là địa danh vùng chỉ các hòn núi nằm trên địa bàn hai huyện Tri Tôn và Tịnh Biên của tỉnh An Giang. Địa danh Bảy Núi trước đây là tên huyện cũ thuộc tỉnh An Giang, được thành lập năm 1977, do sáp nhập hai huyện Tri Tôn và Tịnh Biên. Con kênh nối liền bờ biển tỉnh Kiên Giang chảy qua huyện Bảy Núi cũng mang tên Bảy Núi. Trước nay có nhiều cách hiểu về địa danh này. Bài viết này góp phần vào việc tìm hiểu về một địa danh nổi tiếng ở An Giang mà cho đến nay vẫn còn nhiều tranh cãi. | 146 Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 9-10 (116-117) . 2014 ÑAÁT NÖÔÙC - NHAÂN VAÄT ÑÒA DANH BAÛY NUÙI Nguyeãn Thanh Lôïi* Baûy Nuùi (Thaát Sôn) laø ñòa danh vuøng chæ caùc hoøn nuùi naèm treân ñòa baøn hai huyeän Tri Toân vaø Tònh Bieân cuûa tænh An Giang. Ñòa danh Baûy Nuùi tröôùc ñaây laø teân huyeän cuõ thuoäc tænh An Giang, ñöôïc thaønh laäp naêm 1977, do saùp nhaäp hai huyeän Tri Toân vaø Tònh Bieân. Con keânh noái lieàn bôø bieån tænh Kieân Giang chaûy qua huyeän Baûy Nuùi cuõng mang teân Baûy Nuùi. Tröôùc nay coù nhieàu caùch hieåu veà ñòa danh naøy. Baøi vieát naøy goùp phaàn vaøo vieäc tìm hieåu veà moät ñòa danh noåi tieáng ôû An Giang maø cho ñeán nay vaãn coøn nhieàu tranh caõi. Ñòa danh Baûy Nuùi trong thö tòch Saùch Gia Ñònh thaønh thoâng chí (1820), ghi nhaän traán Vónh Thanh coù 18 ngoïn nuùi goàm: Ba Theâ, Thoaïi Sôn, Taø Chieáu, Traø Nghinh, Töôïng, Ca AÂm, Nam Sö, Kheâ Laïp, Chuùt, Taø Bieät, Ba Xuøi, AÁt Giuøm, Chôn Giuøm, Nam Vi, Ñoaøi Toán, Saâm Ñaêng, Ñaïi Baø Ñeâ, Tieåu Baø Ñeâ.(1) Trong muïc Sôn xuyeân, saùch Ñaïi Nam nhaát thoáng chí bieân soaïn thôøi Töï Ñöùc (1848-1883), ghi cheùp 23 ngoïn nuùi ôû tænh An Giang, trong ñoù nhieàu ñòa danh ñöôïc ñaët baèng teân Noâm, goàm caùc nuùi: Thuïy Sôn, Hoa Theâ Sôn, Chaâm Chieáu Sôn, Traø Nghinh Sôn, Töôïng Sôn, Toâ Sôn, Caám Sôn, Toát Sôn (Tuïy Sôn), OÁc Nhaâm Sôn, Nam Vi Sôn, Chaâm Bieät Sôn, Nhaân Hoøa Sôn, Ñaøi Toán Sôn, Thò Vi Sôn, Ba Xuøi Sôn, Ca Tích Sôn, Nam Sö Sôn, Kheâ Lieäp Sôn, Ngaát Saâm Sôn, Chaân Saâm Sôn, Thaâm Ñaêng Sôn, Ñaïi Baø Ñeâ Sôn, Tieåu Baø Ñeâ Sôn. Saùch naøy ghi 7 nuùi goàm: Caám Sôn, Toát Sôn (Tuïy Sôn), OÁc Nhaâm Sôn, Nam Vi Sôn, Chaâm Bieät Sôn, Nhaân Hoøa Sôn, Ñaøi Toán Sôn. Baét ñaàu töø ñaây xuaát hieän khaùi nieäm “Baûy Nuùi”.(2) Nuùi Caám nhìn töø caùnh ñoàng xaõ Vónh Trung (AÛnh Laâm Quang Hieàn). * Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 9-10 (116-117) . 2014 147 Tröông Vónh Kyù trong Tieåu giaùo trình ñòa .
