Cho đến nay, chúng ta vẫn chưa có được một công trình nghiên cứu nào thật sự đầy đủ và toàn diện về văn học Champa. Văn học Champa cũng chưa có mặt trong bất kỳ một bộ lịch sử văn học Việt Nam nào. Vậy vị trí của văn học Champa trong lịch sử văn học Việt Nam như thế nào? Thông qua các cứ liệu lịch sử, văn hóa và văn học, bài viết xác định vị trí quan trọng của lịch sử, văn hóa và văn học Champa trong chỉnh thể lịch sử, văn hóa và văn học Việt Nam. | 26 Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 1 (118) . 2015 VÒ TRÍ CUÛA VAÊN HOÏC CHAMPA TRONG LÒCH SÖÛ VAÊN HOÏC VIEÄT NAM Nguyeãn Phaïm Huøng* Khoâng chæ phaàn lôùn ngöôøi daân Vieät Nam, maø ngay caû phaàn lôùn trí thöùc Vieät Nam, trong ñoù coù khoâng ít caùc nhaø nghieân cöùu vaên hoïc hieän nay, haàu nhö khoâng coù hieåu bieát gì thaät söï roõ reät veà vöông quoác Champa, veà ngöôøi Chaêm vaø veà vaên hoïc Champa. Ñaáy laø moät thieáu soùt trong kieán thöùc veà lòch söû vaø vaên hoùa Vieät Nam maø nguyeân nhaân chính laø do quan ñieåm phieán dieän, cuïc boä veà lòch söû vaø vaên hoùa daân toäc ñaõ toàn taïi trong nhieàu naêm qua. Ñieàu naøy ñang ñöôïc khaéc phuïc trong moät soá coâng trình nghieân cöùu veà lòch söû vaø vaên hoùa Vieät Nam trong thôøi gian gaàn ñaây. Theá nhöng veà maët vaên hoïc, cho ñeán nay, chuùng ta vaãn chöa coù ñöôïc moät coâng trình nghieân cöùu naøo thaät söï ñaày ñuû vaø toaøn dieän veà vaên hoïc Champa, vaø vaên hoïc Champa cuõng chöa coù maët trong baát kyø moät boä lòch söû vaên hoïc Vieät Nam naøo. Vaäy vò trí cuûa vaên hoïc Champa ñang ôû ñaâu? Phaûi chaêng ñaõ ñeán luùc chuùng ta caàn khoâi phuïc laïi, caàn nghieân cöùu laïi, vaø caàn traû laïi cho vaên hoïc Champa vò trí thích ñaùng trong lòch söû vaên hoïc daân toäc? 1. Lòch söû Champa laø moät boä phaän cuûa lòch söû Vieät Nam Ñeå thaáy ñöôïc vò trí cuûa vaên hoïc Champa trong lòch söû vaên hoïc Vieät Nam, coù leõ tröôùc heát chuùng ta caàn phaûi thaáy ñöôïc vò trí cuûa Champa trong lòch söû Vieät Nam.(1) Do nhieàu nguyeân nhaân, khieán nhöõng hieåu bieát veà vöông quoác Champa vaãn coøn khaù mô hoà ñoái vôùi phaàn ñoâng ngöôøi Vieät Nam. Nhieàu ngöôøi khoâng heà coù moät yù nieäm thaät roõ raøng veà vöông quoác naøy. Coù chaêng, theo moät vaøi taøi lieäu, moät soá ít ngöôøi coù ñöôïc nhöõng aán töôïng raát môø nhaït veà noù. Nhöng ñieàu quan troïng laø, ngöôøi ta khoâng thaáy ñöôïc vai troø thaät söï cuûa noù trong vieäc hình thaønh neân nöôùc Vieät Nam hoâm nay. .
