Bài viết trình bày những nhận xét của tác giả về tác phẩm Việt Nam sử lược của học giả Trần Trọng Kim. Qua việc phân tích kết cấu nội dung tác phẩm, phương pháp biên soạn, quan điểm chép sử và bình sử của học giả họ Trần, tác giả cho rằng Việt Nam sử lược là bộ thông sử đầu tiên của Việt Nam được biên soạn bằng chữ Quốc ngữ theo phương pháp mới với nội dung tương đối đầy đủ, phong cách trình bày ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu dễ nhớ, sinh động và hấp dẫn nhất từ trước đến nay. | Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 9 (126) . 2015 131 ÑOÏC SAÙCH TRAÀN TROÏNG KIM VAØ VIEÄT NAM SÖÛ LÖÔÏC Traàn Vaên Chaùnh* LTS. Trong lôøi ñeà töïa cuoán Vieät Nam söû löôïc, in laàn ñaàu vaøo naêm 1920, taùc giaû Traàn Troïng Kim töï nhaän cuoán saùch cuûa mình chæ nhö moät taám “aùo vaûi” maëc taïm cho ñôõ reùt (trong khi chôø nhöõng coâng trình khaùc hoaøn haûo hôn), vôùi muïc ñích giaûn dò laø giuùp cho “nhöõng thieáu nieân nöôùc ta ngaøy nay ai cuõng coù theå bieát ñöôïc moät ñoâi chuùt söï tích nöôùc nhaø, cho khoûi tuûi quoác hoàn”. Vaäy maø gaàn 100 naêm qua, vaãn chöa thaáy moät coâng trình töông töï naøo coù theå thay theá ñöôïc “taám aùo vaûi” aáy trong taâm thöùc cuûa ñoâng ñaûo nhöõng ngöôøi tha thieát vôùi söû Vieät. Theo moät thoáng keâ chöa ñaày ñuû (maø khoâng theå ñaày ñuû ñöôïc trong tình hình in laäu saùch traøn lan nhö hieän nay), cho ñeán naêm 2015, trung bình khoaûng 5 naêm, Vieät Nam söû löôïc laïi ñöôïc taùi baûn moät laàn, ít thì vaøi ngaøn baûn, nhieàu ñeán vaøi vaïn baûn (nhö naêm 1971 in ñeán 8 vaïn baûn). Neáu khoâng coù chuyeän saùch bò caám xuaát baûn vaø löu haønh trong suoát moät thôøi gian daøi vì caùi “lyù lòch” cuûa taùc giaû, thì chaéc chaén möùc ñoä phoå bieán cuûa Vieät Nam söû löôïc laïi caøng “voâ ñoái” hôn. Vaäy ñieàu gì ñaõ laøm neân söùc soáng beàn bó cho cuoán tín söû cuûa Leä Thaàn? Baïn ñoïc coù theå tìm ñöôïc caâu traû lôøi qua nhöõng phaân tích döôùi ñaây cuûa taùc giaû Traàn Vaên Chaùnh (Baøi ñaêng ôû ñaàu saùch Vieät Nam söû löôïc vöøa ñöôïc Nhaø xuaát baûn Vaên hoïc hôïp taùc vôùi Coâng ty Vaên hoùa vaø Truyeàn thoâng Nhaõ Nam taùi baûn thaùng 12/2015). NC&PT Taùc phaåm Vieät Nam söû löôïc cuûa Traàn Troïng Kim xuaát baûn laàn ñaàu naêm 1920 (lôøi Töïa cuûa taùc giaû ñeà taïi Haø Noäi, thaùng 10/1919) laø boä thoâng söû ñaàu tieân cuûa Vieät Nam soaïn theo phöông phaùp môùi vaø vieát baèng chöõ Quoác ngöõ, nhöng laïi töông ñoái ñaày ñuû vaø coù theå ñöôïc coi laø moät boä tín söû coù phong .
