Bài viết xem xét những giá trị đóng góp của văn minh Champa và văn hóa Chăm đối với văn hóa Việt và văn hóa Việt Nam, để cho thấy bên cạnh xu hướng Việt hoá diễn ra trong văn hóa Chăm còn có xu hướng Chăm hóa diễn ra trong văn hóa Việt để làm điều đó, bài viết hệ thống hóa và so sánh các tư liệu văn hóa và tư liệu ngôn ngữ của hai phía Chăm và Việt, ñược tác giả thu thập, sàng lọc từ những ghi chép điền dã tại các palei Chăm ở Ninh Thuận và từ các từ điển, các tài liệu liên quan ñến ñịa danh gốc Chăm trong tiếng Việt. | SCIENCE & TECHNOLOGY DEVELOPMENT, Vol 17, Nh ng nh hư ng c a văn hóa Chăm ñ i v i văn hóa Vi t và d u n trong ngôn ng • Lý Tùng Hi u Trư ng ð i h c Khoa h c Xã h i và Nhân văn, ðHQG-HCM TÓM T T: V n d ng các cách ti p c n h th ng, cách ti p c n ñ a văn hóa và cách ti p c n dân t cngôn ng h c, bài vi t xem xét nh ng giá tr ñóng góp c a văn minh Champa và văn hóa Chăm ñ i v i văn hóa Vi t và văn hóa Vi t Nam, ñ cho th y bên c nh xu hư ng Vi t hoá di n ra trong văn hóa Chăm còn có xu hư ng Chăm hóa di n ra trong văn hóa Vi t. ð làm ñi u ñó, bài vi t h th ng hóa và so sánh các tư li u văn hóa và tư li u ngôn ng c a hai phía Chăm và Vi t, ñư c tác gi thu th p, sàng l c t nh ng ghi chép ñi n dã t i các palei Chăm Ninh Thu n và t các t ñi n, các tài li u liên quan ñ n ñ a danh g c Chăm trong ti ng Vi t. T khóa: văn minh Champa, văn hóa Chăm, ti ng Chăm, văn hóa Vi t, ti ng Vi t, ti p bi n văn hóa Chăm-Vi t, ti p xúc ngôn ng Chăm-Vi t, dân t c-ngôn ng h c 1. ð t v n ñ Văn minh Champa và văn hóa Chăm là nh ng lĩnh v c ñã ñư c gi i khoa h c trong và ngoài Vi t Nam chú ý nghiên c u t lâu, v i s lư ng công trình biên kh o lên t i hàng trăm ñơn v . T khi ñ t nư c hòa bình th ng nh t, các nghiên c u v l ch s , văn hóa, kinh t , xã h i, ngôn ng , ki n trúc, ñiêu kh c c a Champa và Chăm ngày càng n r . Bên c nh ñó, còn có nh ng nghiên c u tr c ti p ho c gián ti p ñ c p vai trò v trí c a Champa và Chăm trong l ch s , văn hóa, kinh t , xã h i, ngôn ng c a Vi t Nam. Tuy nhiên, nhìn chung nh ng công trình nghiên c u ñ t văn minh Champa và văn hóa Chăm vào b i c nh văn hóa Vi t Nam, xem xét nh ng thành t u, di s n c a văn minh Champa và văn hóa Chăm Trang 102 trong m i tương quan ña chi u v i văn minh sông H ng, văn hóa Vi t và văn hóa Vi t Nam, v n chưa ph i là nhi u. S nh n di n và phân bi t gi a văn minh Champa v i văn hóa Chăm, gi a di s n văn hóa cung ñình v i văn hóa dân gian trong văn hóa Chăm, gi a văn hóa Chăm truy n th ng v i văn hóa Chăm hi n t i ñang bi n
