Bài báo mô tả cách tiếp cận phân tích kinh tế cho dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập do Ngân hàng Thế giới hỗ trợ (DRaSIP). Dự án với mục tiêu bảo vệ cộng đồng ở hạ lưu và các hoạt động kinh tế đầu tư và tăng cường năng lực ưu tiên cho 450 đập trên 34 tỉnh. Kết quả tính toán kinh tế cho 12 đập được ưu tiên thực hiện trong năm đầu của dự án trên cơ sở kết hợp xác suất xảy ra vỡ đập và tính toán lợi ích kinh tế vùng hạ lưu tương ứng. | BÀI BÁO KHOA HỌC PHÂN TÍCH KINH TẾ DỰ ÁN SỬA CHỮA VÀ NÂNG CAO AN TOÀN ĐẬP DỰA TRÊN KẾT HỢP LỢI ÍCH VÀ GIẢM RỦI RO VỠ ĐẬP Ngô Thị Thanh Vân1, Thomas Muenzel2, Phạm Hùng Cường3, Marcus J. Wishart3 Tóm tắt: Bài báo mô tả cách tiếp cận phân tích kinh tế cho dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập do Ngân hàng Thế giới hỗ trợ (DRaSIP). Dự án với mục tiêu bảo vệ cộng đồng ở hạ lưu và các hoạt động kinh tế đầu tư và tăng cường năng lực ưu tiên cho 450 đập trên 34 tỉnh. Kết quả tính toán kinh tế cho 12 đập được ưu tiên thực hiện trong năm đầu của dự án trên cơ sở kết hợp xác suất xảy ra vỡ đập và tính toán lợi ích kinh tế vùng hạ lưu tương ứng. Các lợi ích kinh tế đó bao gồm thành phần lợi ích nông nghiệp như tránh được thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp và thu nhập nghề nông, tăng năng suất nông nghiệp và trồng trọt và tăng khả năng tưới tiêu do cải thiện nguồn cấp nước; thành phần lợi ích tăng thêm nhờ tránh thiệt hại lũ lụt về nhà cửa, công trình công nghiệp, thương mại và cơ sở hạ tầng. Các thành phần lợi ích này chính là sự thuyết phục chắc chắn về cơ sở phân tích kinh tế. Từ khoá: phân tích kinh tế (EA), dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (DRaSIP), lợi ích, chi phí vận hành và bảo dưỡng, xác suất xảy ra vỡ đập. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ1 Việt Nam là một trong số nước có mạng lưới công trình thuỷ lợi lớn nhất với hơn 7000 đập các loại với các kích cỡ khác nhau. Hồ chứa góp phần vào tăng trưởng kinh tế bền vững cho đất nước như phục vụ tưới tiêu cho nông nghiệp, phát điện, phòng chống lũ, cấp nước và bảo vệ môi trường. Năm 2003 Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã đưa vào chương trình an toàn đập quốc gia nâng cấp khoảng 1800 đập bị xuống cấp nghiêm trọng có nguy cơ cao đe dọa vỡ đập cũng như gây thiệt hại về tính mạng và tài sản của người dân sống ở vùng hạ lưu. Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu làm gia tăng nguy cơ rủi ro vỡ các đập, gây ra sự xuống cấp nghiêm trọng cho các hồ chứa. Đến nay khoảng 500 hồ chứa đã được nâng cấp bằng nguồn ngân sách nhà nước hạn hẹp, số
