Nghiên cứu này tập trung mô phỏng, phân tích, đánh giá các kịch bản vận hành trong điều kiện thiếu nguồn nước đến, qua đó đề xuất giải pháp vận hành hiệu quả nhằm giảm thiểu tác động do thiếu hụt nước trong lưu vực hồ Dầu Tiếng. | BÀI BÁO KHOA HỌC ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG CẤP NƯỚC HỒ DẦU TIẾNG THEO CÁC KỊCH BẢN THIẾU HỤT NƯỚC BẰNG MÔ HÌNH HEC-RESSIM Triệu Ánh Ngọc1 Tóm tắt: Hồ chứa là một trong những giải pháp công trình hiệu quả để quản lý và phân phối nguồn nước trong lưu vực sông cho các mục tiêu khác nhau như: nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt, đẩy mạnh,vvvà nhằm giảm thiểu tác động do thiếu nước trong lưu vực. Tuy nhiên, nguồn nước ngày nay đang trở nên khan hiếm do nhu cầu nước gia tăng nhanh, hạn hán. Quản lý vận hành kém hiệu quả cũng là một nguyên nhân dẫn đến thiếu nước mùa khô. Nghiên cứu này tập trung mô phỏng, phân tích, đánh giá các kịch bản vận hành trong điều kiện thiếu nguồn nước đến, qua đó đề xuất giải pháp vận hành hiệu quả nhằm giảm thiểu tác động do thiếu hụt nước trong lưu vực hồ Dầu Tiếng. Từ khóa: Hạn hán, vận hành hồ chứa, hồ Dầu Tiếng, thiếu hụt nước. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 Là một hệ thống thủy nông lớn nhất khu vực Đông Nam Bộ, hồ Dầu Tiếng được xây dựng trên thượng nguồn sông Sài Gòn dưới sự tài trợ của Ngân hàng thế giới (WB). Hồ Dầu Tiếng có dung tích hiệu quả khoảng tỷ m3 nước và có nhiệm vụ cấp nước tưới cho 27,000 ha qua 3 hệ thống kênh chính: kênh Tân Hưng, kênh Đông, kênh Tây. Tuy nhiên, trong năm trở lại đây, với sự gia tăng nhu cầu nước hạ lưu hồ Dầu Tiếng do gia tăng diện tích canh tác nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt và đẩy mặn cho hạ lưu sông Sài Gòn, trong khi lượng nước đến lại có xu hướng giảm và phân bố không đều do tác động của biến đổi khí hậu (Ngoc et al., 2014). Theo số liệu thống kê quá trình vận hành hồ Dầu Tiếng trong 28 năm từ 1985-2012 cho thấy, số trận mưa với cường độ lớn tăng mạnh trong khi tổng lượng mưa năm lại giảm. Cụ thể, từ lúc hồ Dầu Tiếng được hoàn thành và đi vào vận hành từ 1985-2012 (28 năm) nhưng chỉ có 6 năm (1996, 1998, 1999, 2000, 2001 và 2002) mực nước hồ đạt được đến mực nước dâng bình .
