Nội dung bài viết chủ yếu phân tích dưới áp lực của sự phát triển kinh tế - xã hội, nhiều đập thủy điện, thủy lợi đã được xây dựng tại nhiều lưu vực sông trên thế giới và ở Việt Nam. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bai viết. | BÀI BÁO KHOA H C NG C A P NGHIÊN C U T NG QUAN CÁC TÁC N S DI CƯ C A CÁC LOÀI TH Y SINH V T VÀ GI I PHÁP PH C H I Ư NG DI CƯ Vũ Văn Hi u1, Nguy n Nghĩa Hùng1, Vũ C m Lương2, i v i m t s loài th y sinh v t, vi c di cư gi a các môi trư ng s ng khác nhau trong Tóm t t: vòng i c a chúng là nhu c u c n thi t nh m m c ích tìm ki m th c ăn, nơi n tr n và sinh s n. Tuy nhiên, dư i áp l c c a s phát tri n kinh t - xã h i, nhi u p th y i n, th y l i ã ư c xây d ng t i nhi u lưu v c sông trên th gi i và Vi t Nam. i u này tác ng không nh t i các loài cá tôm di cư: c n tr các tuy n ư ng di cư; b t n thương khi i qua tuabin ho c p tràn; làm ch m quá trình di cư; m t môi trư ng s ng và bãi c a các loài di cư; m t các tín hi u di cư; làm thay i nhi t và ch t lư ng nư c; và gây s chú ý t i nhi u loài ng v t săn m i. gi m thi u các tác ng trên, nhi u gi i pháp khoa h c công ngh ã ư c ưa ra: (1) i v i s di cư lên thư ng lưu: nghiên c u, thi t k các mô hình ư ng di cư qua p ( DCQ ) cho cá như: mô hình DCQ “h chìm”, khe d c th ng ng, Denils, p nâng, kênh t nhiên, khóa, ng ng m và DCQ cho cá chình; (2) i v i s di cư xu ng h lưu: xây d ng các rào c n v t lý và hành vi. i v i Vi t Nam, là qu c gia có m ng sông ngòi dày c và có t i hơn h ch a l n nh ư c xây d ng t B c vào Nam, song cho t i nay m i ch có 1 ư ng qua p ư c xây d ng t i p Phư c Hòa (t nh Bình Dương). i u này òi h i, trong th i gian t i c n có m t s t phá trong nghiên c u cũng như xây d ng các mô hình DCQ t i các h ch a nư c Vi t Nam. T khóa: Tác ng c a p, s di cư, th y sinh v t, ư ng qua p. 1 1. TV N Nghiên c u nh ng tác ng c a p i v i các loài th y sinh v t di cư và tìm ki m các gi i pháp nh m gi m thi u các tác ng trên ã ư c th c hi n nhi u trên th gi i. Tuy nhiên, n nay ông Nam Á nói chung và Vi t Nam nói riêng, ây là m t khái ni m m i, ch ư c c p t i d ng ý tư ng mà chưa có nghiên c u nào rõ ràng. i u này d n t i m t s thi u h t v cơ s lý lu n và th c nghi m trong vi c nghiên c u, thi t k và ng d ng các mô hình DCQ