Bài viết trình bày các vấn đề: Từ vựng và từ vựng học, các lí thuyết và phương pháp nghiên cứu từ vựng học, từ ngữ tiếng Việt hiện đại, Những hiện tượng biên trong từ vựng tiếng Việt, Nghĩa và các bình diện của nghĩa. | Đọc sách TỪ VÀ TỪ VỰNG HỌC TIẾNG VIỆT (Tác giả: Nguyễn Thiện Giáp - NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2015) Trần Hoàng Ngôn ngữ học truyền thống châu Âu xem từ là đơn vị cơ bản của ngôn ngữ. Vì vậy, khó có thể không xác định đơn vị này trong nghiên cứu ngôn ngữ. Tuy nhiên, trong ngôn ngữ học đại cương, đã không có sự thống nhất khi định nghĩa từ. Ấy là do những khác biệt về cách định hình, về chức năng và về đặc điểm ý nghĩa của từ, không chỉ ở những loại hình ngôn ngữ hay mỗi ngôn ngữ khác nhau mà thậm chí trong cùng một loại hình, một ngôn ngữ. Đối với từ tiếng Việt, cũng đã có nhiều bất đồng trong việc nhận diện và miêu tả như vậy. “Hi vọng tìm ra một cơ sở lí thuyết cho việc dạy tiếng Việt nhất quán, giúp người học bớt khó khăn trong học tập và nhận thấy rõ hơn bản sắc của ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam”, để “miêu tả từ vựng tiếng Việt một cách hệ thống” (Lời nói đầu), nhà ngôn ngữ học Nguyễn Thiện Giáp đã dành nhiều thời gian, công sức để nghiên cứu vấn đề từ và từ trong tiếng Việt. Kết quả đầu tiên là công trình Từ vựng tiếng Việt (Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, 1978); sau đó được tác giả phát triển, nâng cao và công bố dưới tên gọi Từ vựng học tiếng Việt (NXB Giáo dục, 1985). Những công trình liên quan tiếp theo của ông là luận án Vấn đề phân định ranh giới trong những đơn vị thường được gọi là từ của tiếng Việt, bảo vệ năm 1983; Từ và nhận diện từ tiếng Việt (NXB Giáo dục, 1996; được tái bản có bổ sung, sửa chữa năm 2011 với tên mới Vấn đề “từ” trong tiếng Việt). Và cụm công trình Từ và từ vựng học tiếng Việt này đã được vinh dự nhận Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ năm 2010; được NXB Đại học Quốc gia Hà Nội tập hợp, xuất bản chung thành hai phần trong một cuốn sách cùng tên (2015). Phần thứ nhất của sách là Từ vựng học tiếng Việt. Phần này gồm 19 chương, trình bày các vấn đề: Từ vựng và từ vựng học, Các lí thuyết và phương pháp nghiên cứu từ vựng học, Từ ngữ tiếng Việt hiện đại, Những hiện tượng biên trong từ vựng tiếng Việt, Nghĩa và các bình diện
