Chương 7 cung cấp cho người học các nguyên lý đo góc, phân loại và cấu tạo máy kinh vĩ, cấu tạo vành độ, những thao tác của máy kinh vĩ, kiểm nghiệm & hiệu chỉnh máy kinh vĩ, đo góc bằng theo phương pháp đơn giản,. . | CHƯƠNG VII MÁY KINH VĨ VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐO GÓC 1 § Nguyên lý đo góc n m O B A O1 A1 B1 1. Nguyên lý đo góc bằng Q R P A1O1B1 = = m - n 2 Đường nằm ngang Hướng ngắm 2 Hướng thiên đỉnh Hướng ngắm 1 V1 V2 Z1 Z2 V1 0 V2 0 Quan hệ giữa V & Z: V + Z = 900 Z = 00 đến 1800 V = 00 đến + 900 Góc đứng Góc thiên đỉnh 2. Nguyên lý đo góc đứng 2. Phân loại + Máy kinh vĩ kim loại + Máy kinh vĩ quang học + Máy kinh vĩ điện tử b. Theo độ chính xác + Máy kinh vĩ kỹ thuật + Máy kinh vĩ chính xác trung bình + Máy kinh vĩ chính xác cao a. Theo cấu tạo § PHÂN LoẠI VÀ CẤU TẠO MÁY KINH VĨ Z’ Z L’ P’ P H’ H L 6 5 7 9 12 8 1 3 11 4 ống kính ống đọc số vành độ vành độ đứng vành độ ngang ốc điều quang ốc hãm ống kính ốc vi động ống kính ốc hãm máy 1 2 5 9 6 8 10 7 3 4 gương lấy ánh sáng ốc vi động máy ống thủy 11 chân máy bệ máy 10 2 12 13 13 2. Cấu tạo 5 1. Cấu tạo vành độ ngang 0 180 90 270 135 225 45 315 2. Cấu tạo vành độ đứng 90 270 0 180 315 225 45 135 Ghi số liên tục ngược kim đồng hồ Ghi số . | CHƯƠNG VII MÁY KINH VĨ VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐO GÓC 1 § Nguyên lý đo góc n m O B A O1 A1 B1 1. Nguyên lý đo góc bằng Q R P A1O1B1 = = m - n 2 Đường nằm ngang Hướng ngắm 2 Hướng thiên đỉnh Hướng ngắm 1 V1 V2 Z1 Z2 V1 0 V2 0 Quan hệ giữa V & Z: V + Z = 900 Z = 00 đến 1800 V = 00 đến + 900 Góc đứng Góc thiên đỉnh 2. Nguyên lý đo góc đứng 2. Phân loại + Máy kinh vĩ kim loại + Máy kinh vĩ quang học + Máy kinh vĩ điện tử b. Theo độ chính xác + Máy kinh vĩ kỹ thuật + Máy kinh vĩ chính xác trung bình + Máy kinh vĩ chính xác cao a. Theo cấu tạo § PHÂN LoẠI VÀ CẤU TẠO MÁY KINH VĨ Z’ Z L’ P’ P H’ H L 6 5 7 9 12 8 1 3 11 4 ống kính ống đọc số vành độ vành độ đứng vành độ ngang ốc điều quang ốc hãm ống kính ốc vi động ống kính ốc hãm máy 1 2 5 9 6 8 10 7 3 4 gương lấy ánh sáng ốc vi động máy ống thủy 11 chân máy bệ máy 10 2 12 13 13 2. Cấu tạo 5 1. Cấu tạo vành độ ngang 0 180 90 270 135 225 45 315 2. Cấu tạo vành độ đứng 90 270 0 180 315 225 45 135 Ghi số liên tục ngược kim đồng hồ Ghi số liên tục thuận kim đồng hồ Ghi số đối xứng -90 90 0 0 45 45 -45 -45 0 180 90 270 135 225 45 315 § CẤU TẠO VÀNH ĐỘ 3. Cách đọc số vành độ a. Máy Theo-120 V HZ 92 93 94 86 87 88 156 157 158 22 23 24 930 00’ 00” 1560 45’ 00” b. Máy 4T-30P V H -3 215 0 -6 6 -0 0 6 V H 5 57 0 -6 6 -0 0 6 -3022’00” 215015’00” 5025’00” 57048’00” § Những thao tác của máy kinh vĩ 1. Đặt máy 3. Cân bằng máy 5. Lấy hướng ban đầu 4. Ngắm mục tiêu 2. Dọi điểm ( Định tâm) a b Máy 4T-30P § Kiểm nghiệm & hiệu chỉnh máy kinh vĩ 1. Kiểm nghiệm và hiệu chỉnh sai số trục ngắm (2c) Theo điều kiện hình học L L’ P’ P L’1 L1 L’2 L2 c c m m1 m2 2c a. Cách kiểm nghiệm b. Cách hiệu chỉnh M số đọc đúng M1 số đọc vị trí thuận M2 số đọc vị trí đảo Trị số đúng : M = M2 + c Sai số trục ngắm: 2c = M1- M2 + 1800 Kết luận 2. Kiểm nghiệm và hiệu chỉnh sai số chỉ tiêu đọc số (MO) Theo điều kiện hình học 0 180 0 90 270 0 L’ l Trường hợp máy không có sai số, số đọc trên vành độ là MOlt 0 180 0 90 270 0 L’ l Trường hợp máy có sai số,
