Từ tư liệu xưa, bài viết tái hiện hành trạng, hạnh nguyện, và nêu nghi vấn về lai lịch của Ni sư Diệu Nhân. Qua thi kệ và ngữ lục hiện còn, có thể khẳng định Diệu Nhân là thiền sư ni đắc đạo, thông tỏ cái lí Tánh Không của các pháp và thấu triệt tinh thần Vô trụ của kinh văn hệ Bát nhã. Bài viết còn khẳng định Diệu Nhân là nữ tác giả đầu tiên trong văn học viết Việt Nam, tính từ lúc nước nhà giành được độc lập vào đầu thế kỉ thứ X. | TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH TẠP CHÍ KHOA HỌC HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION JOURNAL OF SCIENCE KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN SOCIAL SCIENCES AND HUMANITIES ISSN: 1859-3100 Tập 14, Số 2 (2017): 52-62 Vol. 14, No. 2 (2017): 52-62 Email: tapchikhoahoc@; Website: DIỆU NHÂN NI SƯ: HÀNH TRẠNG VÀ SỰ CHỨNG NGỘ TƯ TƯỞNG PHẬT - THIỀN Nguyễn Công Lý* Ngày Tòa soạn nhận được bài: 20-7-2016; ngày phản biện đánh giá: 08-11-2016; ngày chấp nhận đăng: 21-02-2017 TÓM TẮT Từ tư liệu xưa, bài viết tái hiện hành trạng, hạnh nguyện, và nêu nghi vấn về lai lịch của Ni sư Diệu Nhân. Qua thi kệ và ngữ lục hiện còn, có thể khẳng định Diệu Nhân là thiền sư ni đắc đạo, thông tỏ cái lí Tánh Không của các pháp và thấu triệt tinh thần Vô trụ của kinh văn hệ Bát nhã. Bài viết còn khẳng định Diệu Nhân là nữ tác giả đầu tiên trong văn học viết Việt Nam, tính từ lúc nước nhà giành được độc lập vào đầu thế kỉ thứ X. Từ khóa: Diệu Nhân ni sư, Vô trụ, Tánh Không, Kinh văn hệ Bát nhã. ABSTRACT Diệu Nhân Bhikkhuni: Deeds and the Realizations of Thoughts of Buddhism - Zen From old documents, the article reproduced the deeds, vows, and questioned the origins of Diệu Nhân Bhikkhuni. Through the Gatha (Kệ) and the Language Contents (Ngữ lục), it can be confirmed that she was the enlightened Bhikkhuniexpressed through the nature of emptiness of all phenomena in the world and understood Unattached ideas of Prajnà sùtra system. The article also confirms that Diệu Nhân was the first female author in Vietnamese literature, from the time our country gained our independence in the early 10th century. Keywords: Diệu Nhân Bhikkhuni, Unattached, Nature of Emptiness, Prajnà sùtra system. 1. Tiểu sử và hành trạng của Diệu Nhân Ni sư Sách Thiền uyển tập anh ngữ lục 禪苑集英語錄 được viết vào cuối đời Lý đến đầu đời Trần (thế kỉ XII-XIII), mà theo học giả Nguyễn Lang (Nhất Hạnh) có thể do các vị thiền sư các thế hệ thuộc dòng Thiền Vô Ngôn Thông kế tục thay .
