Bài viết tập trung làm rõ bản chất các khái niệm “cái biểu đạt”, “cái được biểu đạt” của kí hiệu ngôn ngữ theo quan niệm của Ferdinand de Saussure trong “Giáo trình ngôn ngữ học đại cương”; từ đó, liên hệ đến một số nguyên tắc chung trong việc nghiên cứu văn học từ góc nhìn kí hiệu học. | TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION TẠP CHÍ KHOA HỌC JOURNAL OF SCIENCE KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN SOCIAL SCIENCES AND HUMANITIES ISSN: 1859-3100 Tập 14, Số 4b (2017): 20-29 Vol. 14, No. 4b (2017): 20-29 Email: tapchikhoahoc@; Website: VỀ CÁI BIỂU ĐẠT VÀ CÁI ĐƯỢC BIỂU ĐẠT CỦA KÍ HIỆU NGÔN NGỮ Nguyễn Thị Minh* Khoa Ngữ văn – Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh Ngày Toà soạn nhận được bài: 08-12-2016; ngày phản biện đánh giá bài: 10-02-2017; ngày chấp nhận đăng bài: 15-4-2017 TÓM TẮT Bài viết tập trung làm rõ bản chất các khái niệm “cái biểu đạt”, “cái được biểu đạt” của kí hiệu ngôn ngữ theo quan niệm của Ferdinand de Saussure trong “Giáo trình ngôn ngữ học đại cương”; từ đó, liên hệ đến một số nguyên tắc chung trong việc nghiên cứu văn học từ góc nhìn kí hiệu học. Từ khóa: cái biểu đạt, cái được biểu đạt, kí hiệu ngôn ngữ, chất liệu, hình thức. ABSTRACT On the Signifier and the Signified of the Linguistic Sign The paper examines the nature of the signifier and signified concepts of the linguistic sign in “Course in General Linguistics” by Ferdinand de Saussure, which are then related to some general principles in studying literature from a semiotic perpective. Keywords: the signifier, the signified, linguistic sign, substance, form. 1. Trong cuốn sách Ferdinand de Saussure, Jonathan Culler xếp Saussure vào hàng Bậc thầy Hiện đại (a Modern Master)1. Trong Những bước ngoặt của tư duy ngôn ngữ học, Roy Harris và Talbot J. Taylor nhấn mạnh vị trí đặc biệt quan trọng của Saussure như người đánh dấu sự kết thúc của truyền thống tư duy ngôn ngữ xuất phát từ Socrates, mở ra một thời kì hoàn toàn mới2. Mặc dù nhiều vấn đề Saussure đặt ra đã, đang tiếp tục được tranh luận, bổ sung, điều chỉnh, song vị trí của ông thì không còn là vấn đề phải bàn cãi. Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay, nhiều khái niệm do Saussure đặt ra vẫn chưa thực sự được phân tích một cách thấu đáo. Nhiều giáo trình Dẫn
