Quan điểm của một số nhà triết học phương Tây như Thomas Hobbes, John Locke, Montesquieu, , Friedrich Hayek về tự do và pháp luật cho đến nay vẫn có nhiều nội dung có giá trị. Quan điểm của họ phản ánh tinh thần của thời đại, đó là tinh thần thượng tôn pháp luật, coi pháp luật là cơ sở đảm bảo cho tự do của con người. | Quan điểm của một số nhà triết học phương Tây về tự do và pháp luật Chu Văn Tuấn1 Tóm tắt: Quan điểm của một số nhà triết học phương Tây như Thomas Hobbes, John Locke, Montesquieu, , Friedrich Hayek về tự do và pháp luật cho đến nay vẫn có nhiều nội dung có giá trị. Quan điểm của họ phản ánh tinh thần của thời đại, đó là tinh thần thượng tôn pháp luật, coi pháp luật là cơ sở đảm bảo cho tự do của con người. Với họ tự do là một giá trị, một quyền cơ bản của con người; pháp luật không phải là cái sản sinh ra tự do mà là cái đảm bảo cho tự do; không có pháp luật thì tự do không được đảm bảo. là một trong những người đi đầu và khởi xướng chủ nghĩa tân tự do. Quan điểm của ông về tự do và pháp luật cũng trở thành quan điểm của chủ nghĩa tân tự do. Từ khóa: Thomas Hobbes; John Locke; Montesquieu; ; Friedrich Hayek; tự do; pháp luật; xã hội dân sự. Abstract:iViews of a number of Western philosophers such as Thomas Hobbes, John Locke, Montesquieu, , and Friedrich Hayek on freedom and law include contents which are still of value today. They reflected the spirit of the times, which was the rule of law, considering law to be the basis ensuring freedom of man. For them, freedom is a value and a fundamental right of man; law is not what creates freedom, but what guarantees freedom; without law, freedom will not be guaranteed. was one of the pioneers who initiated neoliberalism. His views on freedom and law, with their impacts, later became those of neoliberalism itself. Keywords: Thomas Hobbes; John Locke; Montesquieu; ; Friedrich Hayek; freedom; law; civil society. 1. Mở đầu Tự do và pháp luật là những khái niệm quan trọng của triết học và nhiều khoa học xã hội khác. Những khái niệm này đã được bàn đến từ cách đây hơn hai ngàn năm, nhưng hiện nay vẫn chưa có sự nhận thức thống nhất về hai khái niệm ấy. Các nhà triết học cận đại Thomas Hobbes, John Locke, Montesquieu, , Friedrich Hayek đã bàn khá .