Bài viết tái hiện nghi lễ này từ công tác tổ chức của triều đình đến các nghi thức của buổi lễ về thời gian, địa điểm tổ chức, đồng thời làm nổi bật mục đích, đặc điểm của lễ Trai đàn; phân tích thái độ của vua Minh Mạng đối với Phật giáo và sức sống của tôn giáo này trong đời sống tâm linh của dân tộc Việt. | Lễ Trai đàn chẩn tế dưới triều Minh Mạng Nguyễn Duy Phương1 1 Thạc sĩ, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng. Email: phuongduyls@ Nhận ngày 24 tháng 7 năm 2015. Chấp nhận đăng ngày 14 tháng 8 năm 2015. Tóm tắt: Trong số các nghi lễ của Phật giáo, lễ Trai đàn chẩn tế được các triều đại phong kiến Việt Nam tổ chức nhiều nhất và quy mô nhất. Đây không chỉ là một sinh hoạt mang tính tôn giáo, mà nghi lễ này đã trở thành một nét văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. Bài viết tái hiện nghi lễ này từ công tác tổ chức của triều đình đến các nghi thức của buổi lễ về thời gian, địa điểm tổ chức, đồng thời làm nổi bật mục đích, đặc điểm của lễ Trai đàn; phân tích thái độ của vua Minh Mạng đối với Phật giáo và sức sống của tôn giáo này trong đời sống tâm linh của dân tộc Việt. Từ khóa: Lễ Trai đàn chẩn tế, Phật giáo, vua Minh Mạng, nghi lễ, tâm linh. Abstract: Among Buddhist rituals, the Trai dan chan te was held in the highest number and largest scale by Vietnamese feudal dynasties. It was not only a religious activity, but also a traditional cultural trait of the Vietnamese. The paper depicts the ritual from the organisation by the royal court to the protocol regarding the timing and venue selection. The article also aims to highlighting the objectives and characteristics of the ritual, analysing King Minh Mang’s attitude towards Buddhism and the religion’s vitality in the Vietnamese spiritual life. Keywords: Trai dan chan te ritual, Buddhism, King Minh Mang, ritual, spiritual. 1. Lễ Trai đàn chẩn tế Lễ Trai đàn chẩn tế2 thực chất là một nghi lễ cúng thí thực cho những người chết không có ai thờ tự, và cầu nguyện cho những người chết oan (chết vì chiến tranh, tai nạn, thiên tai.) được siêu thoát, thuyết giảng cho các vong linh về nguyên nhân dẫn đến cái chết oan nghiệt đó nhằm hóa giải những oan ức, oán hận của họ, đồng thời, hướng dẫn họ tu tập, quay về nương 98 tựa nơi Tam bảo để không phải sinh vào đường ác đạo mà sẽ được tái sinh làm người hay về .
