Trong bộ máy nhà nước phong kiến Việt Nam nói chung và thời Gia Long, Minh Mệnh nói riêng, đội ngũ quan lại có vai trò quan trọng trong việc giúp vua “chăn dân”. Tuy nhiên, trong quá trình thực thi công vụ, một số quan lại chưa làm tròn nghĩa vụ của mình, do đó phải gánh chịu những hình phạt như bãi chức, miễn chức, tịch thu tài sản Những hình thức xử phạt trên phần nào đã giúp hai vị vua đầu triều Nguyễn quản lý có hiệu quả đội ngũ quan lại và đảm bảo nền hành chính được thông suốt. | Hình thức xử phạt quan lại dưới triều Gia Long và Minh Mệnh Phạm Thị Thu Hiền1 1 Trường Đại học Luật Hà Nội. Email: Nhận ngày 23 tháng 11 năm 2016. Chấp nhận đăng ngày 26 tháng 12 năm 2016. Tóm tắt: Trong bộ máy nhà nước phong kiến Việt Nam nói chung và thời Gia Long, Minh Mệnh nói riêng, đội ngũ quan lại có vai trò quan trọng trong việc giúp vua “chăn dân”. Tuy nhiên, trong quá trình thực thi công vụ, một số quan lại chưa làm tròn nghĩa vụ của mình, do đó phải gánh chịu những hình phạt như bãi chức, miễn chức, tịch thu tài sản Những hình thức xử phạt trên phần nào đã giúp hai vị vua đầu triều Nguyễn quản lý có hiệu quả đội ngũ quan lại và đảm bảo nền hành chính được thông suốt. Từ khóa: Công vụ, xử phạt, quan lại, Minh Mệnh, Gia Long. Abstract: In Vietnamese feudal State apparatuses in general and those under the rule of Kings Gia Long and Minh Menh in particular, mandarins played an important role assisting the monarchs’ “rearing the people”. However, while performing the public service, some of them did not carry out well the duties of the King’s subjects and “people’s parents”, as they were called in line with the capacity of their positions. The mandarins thus had to bear sanctions and penalties such as dismissals or confiscation of assets The sanctions somehow helped the two Kings manage their mandarins effectively and ensure the smooth performances of the administrative system. Keywords: Public service, sanctions, mandarins, Minh Menh, Gia Long. 1. Mở đầu Dưới thời quân chủ nói chung và thời Gia Long, Minh Mệnh nói riêng, quan liêu, tham nhũng, chiếm đoạt của công, nhũng nhiễu nhân dân, suy thoái đạo đức. của quan lại diễn ra khá phổ biến. Điều này là mối họa lớn với dân, với nước; ảnh hưởng tới sự tồn vong của dân tộc. Nhận thức được điều đó, Gia Long và Minh Mệnh đã 40 thông qua các chính sách xử phạt quan lại. Bài viết phân tích các hình thức xử phạt quan lại vi phạm công vụ dưới triều vua Gia Long và Minh Mệnh. 2. Hình phạt
