Nội dung bài viết là đưa ra phương pháp thí nghiệm tiến hành lai giống trâu để phân tích yếu tố ảnh hưởng đến tỉ lệ thụ thai của trâu bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo và đánh giá khả năng sinh trưởng của trâu lại F1. | AÛnh höôûng cuûa moät soá yeáu toá ñeán tyû leä thuï thai cuûa traâu baèng phöông phaùp thuï tinh nhaân taïo vaø ñaùnh giaù khaû naêng sinh tröôûng cuûa traâu lai F1 Nguyeãn Höõu Traø, Traàn Quoác Vöông, Ñinh Vaên Caûi, Nguyeãn Vaên Ñaïi Nguyeãn Huy Huaân, Nguyeãn Ñöùc Chuyeân, Taï Vaên Caàn Trung taâm Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån chaên nuoâi mieàn nuùi Vieän Chaên nuoâi Thí nghieäm tieán haønh phoái gioáng thuï tinh nhaân taïo (TTNT) cho 146 traâu caùi ñoäng duïc töï nhieân baèng tinh coïng raï traâu Murrah ôû caùc thôøi ñieåm ñoäng duïc khaùc nhau vaø söû duïng phöông phaùp phoái ñôn, phoái keùp. Keát quaû cho thaáy, thôøi ñieåm daãn tinh traâu thích hôïp töø > 18-24 giôø sau khi phaùt hieän ñoäng duïc vaø cho tyû leä thuï thai cao (52,17%). Daãn tinh keùp (moät lieàu sau khi phaùt hieän ñoäng duïc >18-24 giôø vaø moät lieàu caùch lieàu daãn ñaàu 6-9 giôø) cho tyû leä thuï thai cao nhaát (63,33%). Traâu caùi coù tyû leä thuï thai khi TTNT baèng tinh coïng raï cao nhaát ôû giai ñoaïn 5-8 tuoåi vaø >8-10 tuoåi), moãi nhoùm tuoåi ñöôïc xaùc ñònh phoái cuøng thôøi ñieåm vaø cuøng phöông phaùp phoái. Caùc chæ tieâu vaø phöông phaùp theo doõi: tyû leä phoái ñaäu thai. Xaùc ñònh coù thai baèng phöông phaùp khaùm thai qua tröïc traøng sau phoái 90 ngaøy. Theo doõi khaû naêng sinh tröôûng cuûa ngheù lai F1: Sinh tröôûng tích luõy (khoái löôïng cuûa ngheù lai F1) ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch caân ngheù ôû caùc löùa tuoåi sô sinh, 3, 6, 12 thaùng. Caân khoái löôïng baèng caân treo vaø caân ñieän töû (Ruddweigh). Sinh tröôûng tuyeät ñoái cuûa ngheù ôû caùc giai ñoaïn ñöôïc - AÛnh höôûng cuûa thôøi ñieåm, phöông phaùp daãn 1(2) 28 tính theo coâng thöùc: W1 – W0 Ax (g/con /ngay) = ø t1 – t0 Sinh tröôûng töông ñoái ñöôïc tính theo coâng thöùc: W1 – W0 R (%) = W1 + W0 x 100 2 Trong ñoù: Ax laø sinh tröôûng tuyeät ñoái tính baèng g/ con/ngaøy; R laø sinh tröôûng töông ñoái tính baèng %; W0 laø khoái löôïng ñaàu kyø khaûo saùt; t0 laø thôøi gian .
