Dù kê là một trong những loại hình nghệ thuật sân khấu đặc sắc, có tính đặc trưng của người Khơme Nam Bộ, là một di sản văn hóa phi vật thể có giá trị của dân tộc. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp Dù kê vào một trong 12 di sản văn hóa phi vật thể dự kiến trình lên UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại trong giai đoạn 2012 – 2016. | Nghệ thuật Dù kê của người Khơme Nam bộ NGHỆ THUẬT DÙ KÊ CỦA NGƯỜI KHƠME NAM BỘ HÀ THỊ THÙY DƯƠNG* Tóm tắt: Dù kê là một trong những loại hình nghệ thuật sân khấu đặc sắc, có tính đặc trưng của người Khơme Nam Bộ, là một di sản văn hóa phi vật thể có giá trị của dân tộc. Mới đây, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xếp Dù kê vào một trong 12 di sản văn hóa phi vật thể dự kiến trình lên UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại trong giai đoạn 2012 – 2016. Tuy nhiên, cũng như nhiều loại hình nghệ thuật sân khấu truyền thống khác, nghệ thuật Dù kê cũng đang gặp phải những khó khăn nhất định trong quá trình phát triển. Vì vậy, việc tìm kiếm những giải pháp có hiệu quả để bảo tồn và phát triển nghệ thuật Dù kê là rất cần thiết để xây dựng một nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc ở nước ta hiện nay. Từ khóa: Nghệ thuật Dù kê, văn hóa phi vật thể, văn hóa của người Khơ me Nam Bộ. 1. Nghệ thuật Dù kê - di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Nghệ thuật Dù kê của đồng bào Khơme Nam bộ chỉ mới xuất hiện từ đầu thế kỷ XX nhưng được đông đảo người Khơme đón nhận, yêu thích và trở thành loại hình nghệ thuật chiếm vị trí hàng đầu trong đồng bào Khơme. Dù kê thuộc thể loại ca kịch dân gian có tính chất tổng hợp bao gồm cả ca nhạc, kịch và múa. Các nhạc công thì sử dụng nhạc cụ Khơme cổ truyền, còn các diễn viên trên nền nhạc ấy vừa diễn kịch bằng những lời hát kết hợp với múa những động tác chân tay nhịp nhàng, uyển chuyển. Dù kê còn có tên gọi khác là Lakhôn Bassắc, nghĩa là kịch hát của người Khơme ở vùng sông Bassắc (tức sông Hậu). Dù kê ra đời dựa trên trí tuệ, tinh thần và tình yêu cái đẹp của đồng bào Khơme Nam Bộ. Tuy nhiên, đó không chỉ là di sản văn hóa phi vật thể có giá trị của riêng người Khơme, mà nó còn là di sản văn hóa của cả dân tộc. Sở dĩ có thể khẳng định như vậy vì Dù kê ra đời trên cơ sở kế thừa những loại hình nghệ thuật đã có trước đó như Rôbăm và ảnh hưởng lớn bởi sự giao thoa văn hóa giữa người Khơme Nam bộ với người Kinh và
