Bài viết này phân tích những điểm tương đồng và dị biệt về nghĩa biểu trưng văn hóa của nhóm từ vựng chỉ động vật trong tiếng Việt và tiếng Anh, những nguyên nhân chi phối sự khác biệt ấy. | Nghĩa biểu trưng văn hóa của các từ chỉ động vật. NGHĨA BIỂU TRƯNG VĂN HÓA CỦA CÁC TỪ CHỈ ĐỘNG VẬT TRONG TIẾNG ANH VÀ TIẾNG VIỆT NGUYỄN VĂN TRÀO* Tóm tắt: Ngôn ngữ và văn hóa có mối quan hệ chặt chẽ, không thể tách rời. Từ vựng của một ngôn ngữ là tấm gương phản chiếu văn hóa và vì thế có mối quan hệ khăng khít với văn hóa. Các từ chỉ động vật với tư cách là một cấu phần quan trọng của ngôn ngữ, về đại thể, mang biểu trưng văn hóa. Bài viết này phân tích những điểm tương đồng và dị biệt về nghĩa biểu trưng văn hóa của nhóm từ vựng chỉ động vật trong tiếng Việt và tiếng Anh, những nguyên nhân chi phối sự khác biệt ấy. Từ khóa: Tiếng Việt, tiếng Anh, văn hóa, từ chỉ động vật, biểu trưng văn hóa. 1. Dẫn nhập Ngôn ngữ không chỉ góp phần cấu thành văn hoá, mà còn chuyên chở và lưu giữ văn hoá. Ngôn ngữ có sức lan tỏa sâu rộng trong đời sống xã hội, vì nó là hiện tượng thường xuyên và tất yếu của con người. Trong qúa trình tiếp xúc với thế giới tự nhiên, con người tích luỹ tri thức và kinh nghiệm của mình về thế giới ấy thông qua ngôn ngữ. Như một lẽ tự nhiên, trong ngôn ngữ của con người tồn tại rất nhiều từ chỉ động vật được dùng như những phương tiện liên hội nghĩa. Con người thường liên hội tâm tư và tình cảm với các loại động vật khác nhau tương ứng theo đặc điểm của từng con vật đó, ví dụ, đặc điểm ngoại hình (hình thức, kích cỡ, màu sắc), thuộc tính bản năng, thức ăn, môi trường sống, tập quán sinh sống,. Vì vậy, tên hay hình ảnh của con vật đó có những liên hội về văn hóa. Thông qua so sánh đối chiếu nghĩa biểu trưng của những từ chỉ động vật trong tiếng Việt và tiếng Anh, chúng ta không chỉ nhận ra những khác biệt thú vị giữa hai nền văn hóa Anh và Việt Nam, mà còn khám phá ra nhiều lĩnh vực mà ở đó người dân ở hai nền văn hóa có những trải nghiệm và góc nhìn giống nhau về thế giới xung quanh họ. Bài viết này sẽ trình bày những nét tương đồng và dị biệt về nghĩa biểu trưng văn hóa được truyền tải qua các từ chỉ động vật trong tiếng Việt và tiếng .
