Nguyễn Huy Tưởng (1912-1960) là một trong những nhà văn lớn của dân tộc, được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật (đợt I, năm 1996). Ông là một cây bút tài hoa chuyên viết về đề tài lịch sử với cảm hứng sử thi anh hùng, quyện hòa trong chất men say trữ tình. Có được sự thành công đó là nhờ tài năng nghệ thuật, tấm lòng yêu quê hương, đất nước và những quan niệm tiến bộ về lịch sử nước nhà. | Quan niệm của Nguyễn Huy Tưởng về lịch sử QUAN NIỆM CỦA NGUYỄN HUY TƯỞNG VỀ LỊCH SỬ NGUYỄN HUY PHÒNG * Tóm tắt: Nguyễn Huy Tưởng (1912-1960) là một trong những nhà văn lớn của dân tộc, được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật (đợt I, năm 1996). Ông là một cây bút tài hoa chuyên viết về đề tài lịch sử với cảm hứng sử thi anh hùng, quyện hòa trong chất men say trữ tình. Có được sự thành công đó là nhờ tài năng nghệ thuật, tấm lòng yêu quê hương, đất nước và những quan niệm tiến bộ về lịch sử nước nhà. Từ khóa: Nguyễn Huy Tưởng, quan niệm về lịch sử, hư cấu lịch sử. 1. Mối cơ duyên với đề tài lịch sử Nguyễn Huy Tưởng sinh ra ở làng Dục Tú, phủ Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc Đông Anh, Hà Nội). Làng Dục Tú nằm ở phía bắc sông Hồng, cách Cổ Loa, kinh đô xưa của An Dương Vương và Ngô Quyền một cánh đồng. Đó là một vùng đất giàu truyền thống văn hóa, lịch sử, nơi mà có nhà nghiên cứu từng khẳng định: “Ở đây tất cả mọi cái đều là lịch sử: lịch sử dựng nước, lịch sử chống ngoại xâm, lịch sử văn hóa, lịch sử xã hội.”. Sinh ra ở cái nôi văn hóa - lịch sử ấy, Nguyễn Huy Tưởng sớm có ý thức về truyền thống quê hương, đất nước mình. Thuở còn là học sinh trường Bonnal - Hải Phòng, chàng trai trẻ Nguyễn Huy Tưởng đã từng ghi vào nhật ký những câu nói có thể coi là tuyên ngôn, quan niệm sống và viết trong suốt cuộc đời: “Phận sự một người tầm thường như tôi muốn tỏ lòng yêu nước thì chỉ có việc viết văn quốc ngữ thôi” (Nhật ký ngày 19 tháng 12 năm 1930). Mượn văn chương để tỏ lòng yêu nước, đó cũng là cách lựa chọn của nhiều văn sĩ cùng thời. “Họ đã dồn tình yêu quê hương trong tình yêu tiếng Việt” (Hoài Thanh, Thi nhân Việt Nam). Nhưng với Nguyễn Huy Tưởng, tình yêu quê hương đất nước không chỉ xuất phát từ tình yêu văn chương thuần túy mà qua những trang văn về lịch sử, ông muốn gieo vào tâm trí, suy nghĩ của nhiều thế hệ về truyền thống lịch sử hào hùng của cha ông.(*) Ngay từ thuở nhỏ, những câu chuyện lịch sử hấp dẫn với hình tượng những tấm gương anh .
