Bài viết phân tích tác động của các lợi ích nhóm và các nhóm lợi ích đối với sự phát triển ở Việt Nam. Theo tác giả, lợi ích đóng vai trò động lực thúc đẩy con người hoạt động nhưng không phải lợi ích nào cũng đóng vai trò thúc đẩy sự tiến bộ xã hội. | Tác động của các lợi ích nhóm và các nhóm lợi ích. TÁC ĐỘNG CỦA CÁC LỢI ÍCH NHÓM VÀ CÁC NHÓM LỢI ÍCH ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY NGUYỄN TRỌNG CHUẨN * Tóm tắt: Bài viết phân tích tác động của các lợi ích nhóm và các nhóm lợi ích đối với sự phát triển ở Việt Nam. Theo tác giả, lợi ích đóng vai trò động lực thúc đẩy con người hoạt động nhưng không phải lợi ích nào cũng đóng vai trò thúc đẩy sự tiến bộ xã hội. Chẳng hạn, đó là lợi ích quốc gia dân tộc hẹp hòi, lợi ích của các tôn giáo cực đoan. Tác giả cũng cho rằng, nhóm lợi ích là nhóm người có chung mục đích hành động và cố gắng sử dụng các biện pháp khác nhau để đạt được thành công trong lĩnh vực hoạt động của các nhóm; sự hình thành các nhóm lợi ích trong xã hội là hết sức tự nhiên. Từ khóa: Lợi ích; lợi ích nhóm; nhóm lợi ích; phát triển xã hội. 1. Ngay từ thời cổ đại Hy Lạp, nhà bách khoa Aristotle đã sớm nhìn thấy vai trò, động lực của lợi ích trong việc thúc đẩy con người hành động. Nhiều thế kỷ sau ông, nhà bách khoa người Đức Hegel trong khi nghiên cứu và giảng dạy về triết học lịch sử cũng đã chỉ rõ vai trò to lớn của lợi ích trong tiến trình đi lên của lịch sử các dân tộc, do vậy ông khẳng định rằng, “những lợi ích thúc đẩy đời sống của các dân tộc và các cá nhân”(1). Các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác đã nhận ra vai trò quan trọng của lợi ích trong cuộc sống của con người. Ngay từ tháng 4 năm 1842, trong bài viết Những cuộc tranh luận về tự do báo chí và về việc công bố các biên bản của hội nghị các đẳng cấp, từng viết “tất cả cái gì mà con người đấu tranh để giành lấy, đều dính liền với lợi ích của họ”(2). Những khẳng định trên đây của các vĩ nhân Aristotle, Hegel và không chỉ đúng đối với quá khứ, mà còn đúng với cả hiện tại trong tiến trình lịch sử nhân loại. Từ xưa đến nay, trong tất cả các giai đoạn lịch sử của xã hội loài người, lợi ích vật chất luôn luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Lợi ích không chỉ thỏa mãn nhu cầu sống còn hằng ngày của con người, mà còn có
