Ở một số địa phương vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, văn hóa biển được nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau. Song, ít có những nghiên cứu tổng quát về văn hóa biển giữa các địa phương vùng Duyên hải Nam Trung Bộ. Bài viết tìm hiểu những đặc trưng văn hóa biển; nhằm phác họa những nét cơ bản nhất, mang bản sắc của văn hóa biển vùng Duyên hải Nam Trung Bộ. | Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 12(85) - 2014 VĂN HÓA BIỂN VÙNG DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ NGÔ THỊ THU HƯƠNG * Tóm tắt: Biển và văn hóa biển có vai trò quan trọng trong lịch sử hình thành, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của Việt Nam hiện nay. Ở một số địa phương vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, văn hóa biển được nghiên cứu dưới nhiều góc độ khác nhau. Song, ít có những nghiên cứu tổng quát về văn hóa biển giữa các địa phương vùng Duyên hải Nam Trung Bộ. Bài viết tìm hiểu những đặc trưng văn hóa biển; nhằm phác họa những nét cơ bản nhất, mang bản sắc của văn hóa biển vùng Duyên hải Nam Trung Bộ. Từ khóa: Văn hóa biển; đặc trưng văn hóa; Duyên hải Nam Trung Bộ. 1. Mở đầu Việt Nam là một quốc gia đa dạng về địa hình: có sông, núi, biển, cao nguyên, đồng bằng, trung du, duyên hải, hải đảo, Ở Việt Nam đã hình thành nhiều dạng thức văn hóa khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện tự nhiên của mỗi cộng đồng người sinh sống. Biển và văn hóa biển có vai trò quan trọng trong lịch sử hình thành, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của nước ta hiện nay. Duyên hải Nam Trung Bộ là vùng đất có bề dầy lịch sử - văn hóa (trải dài từ thời kì sơ sử với văn hóa Sa Huỳnh, sau đó là văn hóa Chămpa, văn hóa Việt Nam sau này). Đã có nhiều nghiên cứu về vùng này như: Người Quảng Ngãi nhìn ra biển, Tín ngưỡng cúng việc lề của cư dân đảo Lý Sơn, Biển Đông với văn hóa cảng thị Bình Định thời trung đại, . song lại thiếu những nghiên 100 cứu tổng quát về văn hóa giữa các địa phương vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, về những nét văn hóa độc đáo, đặc trưng cho vùng. Trong khuôn khổ bài viết này, tác giả dựa trên quan điểm cho rằng: văn hóa biển là một dạng văn hóa sinh thái(1), bao gồm tất cả những gì do con người sáng tạo và tích lũy được; có liên quan đến môi trường biển trong quá trình sống, lao động của mình. Đặc trưng văn hóa biển là những nét văn hóa riêng biệt, dễ nhận biết và chỉ có ở cư dân sống Viện Khoa
