Phản biện xã hội (PBXH) là một nhu cầu tất yếu của cuộc sống, bởi hoạt động này góp phần loại bỏ những yếu tố bất hợp lý trong các quyết sách của Nhà nước. Trong thời gian qua, hoạt động PBXH ở nước ta diễn ra khá sôi động và có những đóng góp nhất định vào việc hoàn thiện nhiều chủ trương, chính sách của Nhà nước. | Phát huy vai trò của phản biện xã hội. PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA PHẢN BIỆN XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY PHẠM THANH HÀ* Tóm tắt: Phản biện xã hội (PBXH) là một nhu cầu tất yếu của cuộc sống, bởi hoạt động này góp phần loại bỏ những yếu tố bất hợp lý trong các quyết sách của Nhà nước. Trong thời gian qua, hoạt động PBXH ở nước ta diễn ra khá sôi động và có những đóng góp nhất định vào việc hoàn thiện nhiều chủ trương, chính sách của Nhà nước. Mặc dù vậy, PBXH vẫn còn không ít bất cập, chưa đạt được hiệu quả như mong muốn. Bài viết phân tích vai trò của PBXH, thực trạng của PBXH ở Việt Nam, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp nhằm phát huy hơn nữa vai trò của PBXH. Từ khóa: Phản biện, xã hội, chính sách, dân chủ. Mở đầu Xã hội càng phát triển, xu thế dân chủ trong xã hội càng được phát huy và khẳng định. Một trong những đặc trưng của nền dân chủ là PBXH. PBXH là hoạt động tự nhiên của xã hội, thể hiện quyền tự nhiên của con người trong xã hội. PBXH có từ rất lâu trong quá trình phát triển của xã hội, là công cụ hữu hiệu góp phần tạo ra nền dân chủ và thúc đẩy xã hội loài người phát triển. Ở Việt Nam, khái niệm PBXH được chính thức đưa vào Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X (năm 2006): “Nhà nước ban hành cơ chế để Mặt trận và các đoàn thể nhân dân thực hiện tốt vai trò giám sát và phản biện xã hội”(1). Có thể nói, đây là một chuyển biến có tính đột phá trong sự phát triển tư duy dân chủ của Đảng ta. Tiếp theo, tại Đại hội Đảng lần thứ XI (năm 2011), Đảng ta khẳng định: “Đảng, Nhà nước có cơ chế, chính sách tạo điều kiện để Mặt trận và các đoàn thể nhân dân hoạt động có hiệu quả, thực hiện vai trò giám sát và phản biện xã hội”(2). Tuy nhiên, hiện vẫn còn những ý kiến khác nhau về vai trò của PBXH và trên thực tế vai trò của PBXH vẫn chưa được phát huy đầy đủ. 1. Phản biện xã hội và vai trò của nó PBXH đã diễn ra trong đời sống xã hội Việt Nam trước khi khái niệm PBXH được đưa vào Nghị quyết của Tiến sĩ, Học viện Chính trị - Hành chính khu vực I. (1) Đảng Cộng sản
