Bài viết sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích định lượng, kết hợp với phương pháp miêu tả ngữ liệu, đi sâu phân tích các đặc điểm ngôn ngữ trong cách đặt đầu đề bài viết trên Nhân Dân Nhật báo Trung Quốc, bao gồm đặc điểm từ vựng, ngữ pháp và một số thủ pháp tu từ thường gặp, nhằm đưa ra những số liệu cụ thể, đặc điểm khái quát trong cách sử dụng ngôn ngữ của tờ báo nổi tiếng này. | . Huyền / Tạp chí Nghiên cứu Nước ngoài, Tập 33, Số 2 (2017) 59-74 59 ĐẶC ĐIỂM ĐẦU ĐỀ BÀI VIẾT TRÊN “NHÂN DÂN NHẬT BÁO” TRUNG QUỐC VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN TRONG DỊCH THUẬT Đỗ Thị Thanh Huyền* Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc, Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN, Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Nhận bài ngày 6 tháng 1 năm 2017 Chỉnh sửa ngày 22 tháng 3 năm 2017; Chấp nhận đăng ngày 24 tháng 3 năm 2017 Tóm tắt: Bài viết sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích định lượng, kết hợp với phương pháp miêu tả ngữ liệu, đi sâu phân tích các đặc điểm ngôn ngữ trong cách đặt đầu đề bài viết trên Nhân Dân Nhật báo Trung Quốc, bao gồm đặc điểm từ vựng, ngữ pháp và một số thủ pháp tu từ thường gặp, nhằm đưa ra những số liệu cụ thể, đặc điểm khái quát trong cách sử dụng ngôn ngữ của tờ báo nổi tiếng này. Đồng thời, bài viết cũng so sánh chúng với đầu đề bài báo trên báo Nhân Dân Việt Nam, từ đó rút ra những kết luận phục vụ trực tiếp cho công tác dịch thuật đầu đề báo chí Hán – Việt. Từ khóa: đầu đề, Nhân Dân Nhật báo, đặc điểm ngôn ngữ, dịch thuật Đặt vấn đề Trong “Từ điển tiếng Hán hiện đại” thì “đầu đề” được định nghĩa là: “hình thức câu ngắn gọn tóm lược nội dung của bài viết hoặc cuốn sách (标明文章、作品等内容的简短 语句。)” Trong đó, định nghĩa về “báo chí (报纸)” như sau: “Báo chí là tên gọi chung của báo và tạp chí (以国内外社会、政治、经 济、文化等新闻为主要内容的散页的定期出 版物，如日报、晚报等)”. Như vậy, thuật ngữ “đầu đề tác phẩm báo chí (新闻标题)” theo cách định nghĩa trong từ điển có thể hiểu là: Hình thức câu ngắn gọn, có chức năng tóm lược nội dung của bài báo hoặc bài tạp chí. Trong tiếng Trung Quốc, đầu đề bài báo được ví với “đôi mắt” (眼睛), “linh hồn” (灵魂) Tác giả liên hệ. ĐT.: 84-1677992473 Email: hang2009nt@ * của bài báo. Đúng vậy, đầu đề không đồng nghĩa với giá trị của toàn bộ tác phẩm báo chí, nhưng nó là nhân tố đầu tiên tiếp cận với độc giả, có vai trò “giúp độc giả lựa chọn” đọc hay không đọc. Có thể thấy việc đặt đầu đề có vị trí vô cùng quan trọng, có tính “quyết .
