Bài viết này nghiên cứu thử nghiệm áp dụng mô hình chức năng dụng học của House (1997) để đánh giá chất lượng bản dịch văn học Anh-Việt thông qua trường hợp bản gốc “The Great Gatsby” của nhà văn F. Scott Fitzgerald và dịch phẩm “Đại gia Gatsby” của dịch giả Trịnh Lữ. Phương pháp nghiên cứu chính bao gồm phân tích định tính nhằm so sánh đối chiếu giữa bản gốc và bản dịch, phương pháp định lượng được sử dụng phụ nhằm tính số lỗi dịch dựa trên mô hình của House (1997). | MÔ HÌNH CHỨC NĂNG - DỤNG HỌC TRONG ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG BẢN DỊCH VĂN HỌC: TỪ LÝ THUYẾT TỚI THỰC TIỄN ÁP DỤNG Triệu Thu Hằng* Khoa Sư phạm tiếng Anh, Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN, Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Nhận bài ngày 21 tháng 03 năm 2017 Chỉnh sửa ngày 30 tháng 06 năm 2017; Chấp nhận đăng ngày 28 tháng 07 năm 2017 Tóm tắt: Nghiên cứu này thử nghiệm áp dụng mô hình chức năng dụng học của House (1997) để đánh giá chất lượng bản dịch văn học Anh-Việt thông qua trường hợp bản gốc “The Great Gatsby” của nhà văn F. Scott Fitzgerald và dịch phẩm “Đại gia Gatsby” của dịch giả Trịnh Lữ. Phương pháp nghiên cứu chính bao gồm phân tích định tính nhằm so sánh đối chiếu giữa bản gốc và bản dịch, phương pháp định lượng được sử dụng phụ nhằm tính số lỗi dịch dựa trên mô hình của House (1997). Nghiên cứu cho thấy mô hình dụng học-chức năng của House có khả năng áp dụng tốt để đánh giá dịch thuật văn học nói chung và góp phần nâng cao chất lượng dịch Anh-Việt nói riêng. Từ khoá: dịch văn học, đánh giá chất lượng bản dịch, mô hình dụng học chức năng 1. Dẫn nhập Ngày nay con người có thể dễ dàng tiếp cận với nhiều tác phẩm văn học từ nhiều ngôn ngữ khác nhau trên thế giới thông qua các bản dịch. Tuy nhiên, để đánh giá thế nào là một bản dịch “tốt” hiện vẫn là một vấn đề đang gây tranh cãi trong giới học thuật như House (1997), Nord (1997), Lauscher (2000), Brunette (2000), Colina (2008), William (2009). Trong nỗ lực xây dựng mô hình lý thuyết phù hợp với đánh giá dịch văn học Anh-Việt, nghiên cứu này áp dụng mô hình chức năng - dụng học của House (1997) để đánh giá chất lượng bản dịch tác phẩm văn học “Đại gia Gatsby”, đóng góp về mặt lý thuyết cũng như thực tiễn cho việc xây dựng mô hình đánh giá dịch Anh-Việt. 2. Mô hình chức năng - dụng học của House (1997) Có nhiều hướng tiếp cận trong đánh giá chất lượng bản dịch như dịch thuật tiền * ĐT.: 84-944811991 Email: trieuthuhang91@ ngôn ngữ học, lý thuyết đánh giá chất lượng bản dịch dựa .
