Bài viết tiến hành phân tích một số đặc điểm của giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích điển hình trong tiếng Hán hiện đại thông qua hướng nghiên cứu như phân tích hiện tượng đa nghĩa và cơ sở tri nhận của chúng, khảo sát nghĩa của các ngữ tố hàm chứa trong giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích; tái hiện đặc trưng ngữ nghĩa của chúng bằng giản đồ hình nguyên mẫu và luận giải những vấn đề về thành phần chỉ mục đích và thành phần chỉ nguyên nhân đứng sau giới từ liên quan. | MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA GIỚI TỪ CHỈ NGUYÊN NHÂN, MỤC ĐÍCH TRONG TIẾNG HÁN HIỆN ĐẠI Nguyễn Anh Thục* Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc, Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN, Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Nhận bài ngày 15 tháng 03 năm 2017 Chỉnh sửa ngày 18 tháng 05 năm 2017; Chấp nhận đăng ngày 31 tháng 07 năm 2017 Tóm tắt: Trong các loại hư từ tiếng Hán, giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích nổi lên như một trọng điểm ngữ pháp, được sử dụng với tần số cao và vị trí xuất hiện trong câu khá đa dạng. Trong khuôn khổ bài viết này, trước tiên chúng tôi tổng hợp phân tích hệ thống lý luận tổng quan về giới từ nói chung, giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích nói riêng nhằm xác định rõ và thống nhất một số luận điểm cốt yếu đồng thời đưa ra những nhận định hoặc ý kiến đánh giá của mình. Trên cơ sở đó, bài viết** tiến hành phân tích một số đặc điểm của giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích điển hình trong tiếng Hán hiện đại thông qua hướng nghiên cứu như phân tích hiện tượng đa nghĩa và cơ sở tri nhận của chúng; khảo sát nghĩa của các ngữ tố hàm chứa trong giới từ chỉ nguyên nhân, mục đích; tái hiện đặc trưng ngữ nghĩa của chúng bằng giản đồ hình nguyên mẫu(1); và luận giải những vấn đề về thành phần chỉ mục đích và thành phần chỉ nguyên nhân đứng sau giới từ liên quan. Từ khóa: tiếng Hán hiện đại, giới từ nguyên nhân, giới từ mục đích, đặc điểm, hiện tượng đa nghĩa 1. Dẫn nhập Từ trước đến nay, các nhà ngữ pháp học tiếng Hán vẫn luôn coi trọng công tác nghiên cứu giới từ và họ đều thừa nhận rằng giới từ là một bộ phận cấu thành không thể thiếu của hư từ và là một trong những trọng điểm của hệ thống từ loại tiếng Hán. Giới từ thường không dùng độc lập mà phải kết nối với các từ ngữ khác tạo thành cụm giới từ làm thành phần phụ trong câu, hoặc làm trạng ngữ, bổ ngữ hay định ngữ, để tạo thành ngữ biểu thị nội dung khác nhau như vị trí, thời gian, phương thức, nguyên nhân, mục đích, Tuy nhiên, giới nghiên cứu Hán ngữ vẫn luôn tồn * ĐT.: 84-984165915 Email: .
