Việc nghiên cứu dân tộc học về các dân tộc Tây Nguyên, nhất là về các dân tộc thiểu số tại chỗ đặc biệt có ý nghĩa quan trọng, không chỉ nhằm phục vụ công cuộc phát triển kinh tế-xã hội, mà còn thiết thực góp phần thực hiện tốt chính sách dân tộc của Đảng, là chính sách có ý nghĩa chiến lược và xuyên suốt của Đảng và cách mạng ở một quốc gia đa dân tộc như Việt Nam. | NGHIÊN CỨU DÂN TỘC HỌC PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ -XÃ HỘI VÙNG TÂY NGUYÊN TỪ SAU 1975 VÀ ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU THỜI GIAN TỚI Bïi minh ®¹o* 1. Đặt vấn đề Tây Nguyên nằm ở phía Tây nam Việt Nam, là một trong 8 vùng lãnh thổ của Tổ quốc, diện tích tự nhiên trên 5,5 triệu km2, chiếm 1/6 diện tích cả nước, toạ độ địa lý 11-15 độ vĩ bắc, 197-109 độ kinh đông, bao gồm 5 tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc, Đắc Nông và Lâm Đồng, phía bắc giáp tỉnh Quảng Nam, phía nam giáp các tỉnh Đông Nam Bộ, phía tây giáp hai nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào, Cộng hoà Nhân dân Cămpuchia và phía đông giáp các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, dân số xấp xỉ 5 triệu người (2008), bao gồm 47 dân tộc, lấy trình độ phát triển kinh tế-xã hội làm căn cứ, có thể chia thành 3 nhóm chính: Dân tộc Kinh (3,3 triệu người), 13 dân tộc thiểu số tại chỗ (1,3 triệu người) và 33 dân tộc thiểu số di cư từ nơi khác đến, chủ yếu từ miền núi phía bắc vào (trên người). Trong quá khứ, đặc biệt từ sau giải phóng, vùng lãnh thổ Tây Nguyên được coi là địa bàn chiến lược về kinh tế, môi trường sinh thái và an ninh quốc phòng của cả nước và của ba nước Đông Dương. Về kinh tế, Tây Nguyên có tiềm năng lớn về phát triển nông nghiệp và lâm nghiệp. Về môi trường sinh thái, với hệ động thực vật hết sức phong phú, lại có vị trí địa lý đặc biệt, Tây Nguyên đóng vai trò là lá phổi của toàn bộ khu vực miền Trung, miền Nam nói riêng và ba nước Đông Dương nói chung. Về an ninh quốc phòng, Tây Nguyên là cao điểm chung của ba nước Đông Dương. Từ Tây Nguyên sang Lào, xuống Campuchia hay đi Thái Lan đều rất thuận tiện và nhanh chóng. Người Pháp đã từng nói Ai chiếm được Tây Nguyên sẽ kiểm soát được Đông Dương. Toàn bộ hành lang phía tây giáp Lào và Campuchia của Tây Nguyên là căn cứ địa cách mạng quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, nơi đường mòn Hồ Chí Minh chạy qua. Thắng lợi của chiến dịch mùa xuân năm 1975 kết thúc cuộc * TS. ViÖn Ph¸t triÓn bÒn v÷ng vïng T©y Nguyªn. 64 T¹p chÝ Khoa häc x· héi ViÖt Nam - .
