Trống đồng là dịch từ thuật ngữ đồng cổ (nhạc khí) của Trung Quốc. Do có tên đồng cổ rồi, cho nên khi đất nước ta giành lại được quyền tự chủ, Thư tịch của Đại Việt (Đại Việt sử ký toàn thư, Việt điện u linh) gọi là thần Đồng Cổ - vị thần bảo quốc hộ dân. | Trao đổi nghiên cứu khoa học GIẢI MÃ HOA VĂN TRỐNG ĐỒNG (HÙNG LINH) NGỌC LŨ DƯƠNG ĐÌNH MINH SƠN * Trống đồng là dịch từ thuật ngữ đồng cổ (nhạc khí) của Trung Quốc. Do có tên đồng cổ rồi, cho nên khi đất nước ta giành lại được quyền tự chủ, Thư tịch của Đại Việt (Đại Việt sử ký toàn thư, Việt điện u linh)gọi là thần Đồng Cổ - vị thần bảo quốc hộ dân. Vì thế, trong sách Văn hoá Nõ Nường của chúng tôi (Nxb. Khoa học xã hội - 2008 có đề xuất gọi Trống Đồng là Hùng Linh. Hùng Linh có hai nghĩa: Một là vật linh do thời Hùng Vương sáng tạo; Hai là hùng khí và linh hồn sông núi tụ hội lại ở vật linh này. Đề xuất của chúng tôi đã được một số nhà khoa học đồng tình. Do đó ở đây cũng xin được gọi là Trống Đồng Hùng Linh. Hình 1. Hùng Linh Ngọc Lũ (trích từ Tủ sách Khoa học VLOS) * Chuyên viên Trung tâm nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc. 99 Giải mã hoa văn a b Hình 2. Nhµ sèng vâng a,b. c d H×nh 3. Nhµ sèng cong c,d Những hình thái hoa văn trên Trống Đồng (Hùng Linh) Ngọc Lũ Hùng Linh Đông Sơn, khởi nguyên là Hùng Linh Ngọc Lũ - kiệt tác có một không hai của nhân loại, vẻ đẹp giàu sang quyền quý, những môtíp hoa văn tinh xảo kỳ bí, kí hiệu mật mã ẩn chứa nhiều thông tin được ghi trên hợp kim đồng thau không han rỉ; hun đúc hào khí anh linh sông núi, biểu tượng văn minh của nước Văn Lang, biểu trưng vương quyền của các vua Hùng. Nhà khảo cổ học Hà Văn Tấn viết: “Tổ tiên ngàn xưa muốn nói gì khi chạm khắc những hình người và động vật, những hoa văn trang trí trên Trống Đồng? Đó là những bức tranh hiện thực, những đường nét trang trí mang tính chất thẩm mỹ đơn thuần hay là những hình tượng đã được mã hoá chứa đựng những ý nghĩa sâu kín, có thể liên quan đến tôn giáo hay lịch pháp? Công việc giải mã thứ ngôn ngữ đó tất nhiên không phải dễ 100 Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam - 2/2011 dàng”1. Do đó, việc giải mã hoa văn Hùng Linh Ngọc Lũ, theo chúng tôi có hai phần. Một là, những hình thái hoa văn trên Hùng Linh Ngọc Lũ; Hai là, hàm nghĩa của những
