Để có được một chiến lược nhằm đổi mới giáo dục đại học (GDĐH), cần phải trả lời được 3 câu hỏi cơ bản sau đây: (1) Chúng ta đang ở đâu? (2) Chúng ta muốn cái gì trong tương lai? và (3) Làm thế nào để đi đến đó? | Giáo Dục & Phát Triển NGND. . PHẠM PHỤ Đ ể có được một chiến lược nhằm đổi mới giáo dục đại học (GDĐH), cần phải trả lời được 3 câu hỏi cơ bản sau đây: (1) Chúng ta đang ở đâu? (2) Chúng ta muốn cái gì trong tương lai? và (3) Làm thế nào để đi đến đó? Tuy nhiên, ngay với câu hỏi thứ nhất, lâu nay chúng ta cũng thường chỉ dừng lại ở mức mô tả “thực trạng” mà chưa có so sánh với tình hình của các nước khác. Nay VN đã vào WTO, GDĐH của VN cũng phải được đặt trên cùng một mặt bằng so sánh với các nước trong khu vực cũng như trên thế giới. A. Đại học VN đang ở đâu? Để trả lời được câu hỏi này, chính chúng ta phải tổ chức nghiên cứu rất công phu và chuyên nghiệp, là “chuẩn đoán bệnh chứ không phải chỉ là mô tả các triệu chứng”. Còn dưới góc nhìn của thế giới, 56 cuối năm 2004, UNESCO đã xếp hạng VN là 64/127 nước về “GD cho mọi người”, so với Trung Quốc là 54, Thái Lan là 60. Về tỷ lệ người biết chữ, tỷ lệ học sinh phổ thông trong độ tuổi, các con số của VN cũng xấp xỉ như ở các nước tương đối phát triển trong vùng. Đây là những con số đáng mừng, nếu lưu ý rằng, nhiều loại thứ hạng của VN trên thế giới, trong đó có cả thứ hạng về GDP/đầu người, VN thường được xếp khoảng trên dưới 100. Tuy nhiên, cũng theo UNESCO năm 2005, “chỉ số đánh giá tổng hợp về chất lượng GD và nguồn nhân lực”, VN chỉ đạt 32/100 điểm, thuộc nhóm yếu kém nhất, xếp thứ 11 trong số 12 quốc gia châu Á được so sánh, chỉ đứng trên Indonesia và kém xa so với Philippines, Thái Lan và Malaysia. Singapore dẫn đầu nhóm quốc gia được khảo sát, đạt 84/100 điểm. Riêng về chất lượng của hệ thống PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP Số 9 - Tháng 1/2011 GD, VN được 3,25/10 điểm, đứng thứ 10/12 nước, cao nhất là Hàn Quốc với 8,00 điểm. Xin lưu ý thêm là, theo đánh giá chung, nước nào có chỉ số tổng hợp nói trên dưới 35 điểm đều có nguy cơ mất sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Điều còn nguy hiểm hơn là, các chỉ số này của VN trong mấy năm qua đều liên tục giảm. Năng lực cạnh tranh tăng trưởng (GCI) và năng lực
