Bài viết trình bày: Biểu tượng văn hóa của người Gia Rai và sự tiếp biến của đạo công giáo; Nguyên nhân tiếp biến giá trị văn hóa của người Gia Rai của công giáo; Một số vấn đề đặt ra,. . | Biểu tượng văn hóa của người Gia Rai và sự tiếp biến những biểu tượng này của đạo Công giáo ở Tây Nguyên NguyÔn V¨n Th¾ng(*) Tãm t¾t: T×m hiÓu vÒ biÓu t−îng v¨n hãa - kÕt tinh gi¸ trÞ v¨n hãa téc ng−êi, vµ nghiªn cøu, gi¶i m· vÒ c¸c biÓu t−îng Êy ®· ®−îc nhiÒu nhµ nghiªn cøu thùc hiÖn. Tuy nhiªn, nghiªn cøu sù tiÕp biÕn c¸c biÓu t−îng v¨n hãa cña ng−êi Gia Rai ë T©y Nguyªn th× cßn rÊt th−a v¾ng. Bµi viÕt nµy lµ mét cè g¾ng cña t¸c gi¶ víi mong muèn kháa lÊp phÇn nµo kho¶ng trèng Êy trong c¸c nghiªn cøu vÒ nh©n häc v¨n hãa ë T©y Nguyªn hiÖn nay. Néi dung bµi giíi thiÖu vµ ph©n tÝch kh¸i qu¸t vÒ c¸c biÓu t−îng v¨n hãa cña ng−êi Gia Rai vµ sù tiÕp biÕn nh÷ng biÓu t−îng nµy cña ®¹o C«ng gi¸o ë T©y Nguyªn, qua ®ã lµm râ nguyªn nh©n cña sù tiÕp biÕn nµy vµ l−u ý ®Õn mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra cÊp thiÕt, ¶nh h−ëng ®Õn c¸c biÓu t−îng v¨n hãa tõ sù tiÕp biÕn nµy. Tõ khãa: BiÓu t−îng v¨n hãa, T©y Nguyªn, Ng−êi Gia Rai, §¹o C«ng gi¸o T©y Nguyªn hiÖn nay gåm 5 tØnh (Kon Tum, Gia Lai, §¾k L¾k, §¾k N«ng vµ L©m §ång) chiÕm 16,8% diÖn tÝch c¶ n−íc, d©n sè trªn 5 triÖu ng−êi, víi 54 téc ng−êi cïng c− tró(*)(DÉn theo: Ban chØ ®¹o T©y Nguyªn, 2009). ë T©y Nguyªn hiÖn cã 4 t«n gi¸o chÝnh ®−îc Nhµ n−íc c«ng nhËn ®ang ho¹t ®éng lµ: C«ng gi¸o, PhËt gi¸o, Tin lµnh vµ Cao ®µi, víi tæng sè tÝn ®å lµ ng−êi, bªn c¹nh ®ã cßn cã mét sè t«n gi¸o kh¸c. Ng−êi Gia Rai lµ mét trong 4 téc ng−êi ng÷ hÖ Nam §¶o, nhãm ng«n ng÷ Malayo - P«linªdi trªn ®Þa bµn T©y Nguyªn (Gia Rai, £ §ª, Chu Ru, (*) TS., ViÖn Khoa häc x· héi vïng T©y Nguyªn. RagLay). Theo Tæng ®iÒu tra d©n sè vµ nhµ ë n¨m 2009, ng−êi Gia Rai ë ViÖt Nam cã d©n sè ng−êi, c− tró t¹i 47/63 tØnh, thµnh phè (Tæng côc Thèng kª, 2009), trong ®ã, tËp trung ®«ng nhÊt ë tØnh Gia Lai víi ng−êi, chiÕm 90,5% d©n sè téc ng−êi nµy ë ViÖt Nam (Phßng Néi vô thµnh phè Pleiku, 2014). 1. BiÓu t−îng v¨n hãa cña ng−êi Gia Rai vµ sù tiÕp biÕn cña ®¹o C«ng gi¸o ¥i Adai - §øc Chóa trêi Trong tiÕng Gia Rai, Adai = trêi; ¬i = «ng => ¬i adai = .
