Bài viết trình bày: Những nội dung chủ yếu và tính quá trình của các cải cách kinh tế, cải cách chính trị ở Nhật Bản; Những nội dung chủ yếu và tính quá trình của các cải cách kinh tế, cải cách chính trị ở Trung Quốc; Những kinh nghiệm giải quyết mối quan hệ giữa cải cách kinh tế và cải cách chính trị ở Nhật Bản và Trung Quốc,. . | Quan hệ giữa cải cách kinh tế và cải cách chính trị Những kinh nghiệm của Nhật Bản và Trung Quốc Lª Minh Qu©n(*) Tãm t¾t: NhËt B¶n vµ Trung Quèc lµ hai trong sè nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang tiÕn hµnh nh÷ng cuéc c¶i c¸ch, trong ®ã quan träng vµ chñ yÕu lµ c¶i c¸ch kinh tÕ, c¶i c¸ch chÝnh trÞ vµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a chóng víi nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. ViÖc t×m hiÓu nh÷ng kinh nghiÖm - ®−îc kh¸i qu¸t tõ thùc tiÔn c¶i c¸ch kinh tÕ, c¶i c¸ch chÝnh trÞ vµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a chóng tõ hai quèc gia nµy, ch¾c ch¾n, cã gi¸ trÞ tham kh¶o ®èi víi qu¸ tr×nh ®æi míi kinh tÕ, ®æi míi chÝnh trÞ vµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a ®æi míi kinh tÕ vµ ®æi míi chÝnh trÞ trong c«ng cuéc ®æi míi ë ViÖt Nam hiÖn nay. Tõ khãa: ChÝnh trÞ häc, C¶i c¸ch chÝnh trÞ, C¶i c¸ch kinh tÕ 1. Nh÷ng néi dung chñ yÕu vµ tÝnh qu¸ tr×nh cña c¸c c¶i c¸ch kinh tÕ, c¶i c¸ch chÝnh trÞ ë NhËt B¶n ë NhËt B¶n, trong cuéc c¶i c¸ch thêi Minh TrÞ (1868-1911), vÒ chÝnh trÞ, NhËt B¶n tõng b−íc b·i bá hÖ thèng chÝnh trÞ phi tËp trung hãa vµ quyÒn lùc cña c¸c l·nh chóa ®Þa ph−¬ng;(*)lo¹i bá hÖ thèng ®¼ng cÊp, t¹o ®ång thuËn vµ thèng nhÊt ý chÝ quèc gia, huy ®éng mäi nguån lùc cho ph¸t triÓn; ban hµnh hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt, h×nh thµnh chÕ ®é d©n chñ vµ ChÝnh phñ theo h−íng ph−¬ng T©y; c¶i c¸ch chÕ ®é bÇu cö, t¹o b×nh ®¼ng chÝnh trÞ; duy tr× hßa b×nh vµ æn ®Þnh x· héi. VÒ kinh tÕ, NhËt B¶n còng ®· tõng b−íc b·i bá nh÷ng luËt lÖ phong kiÕn vÒ h¹n chÕ tù do kinh tÕ, huy ®éng nguån lùc cho hiÖn ®¹i hãa vµ (*) ., Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh. ph¸t triÓn kinh tÕ; b·i bá “ng¨n s«ng cÊm chî”; xãa bá kinh tÕ hiÖn vËt, tiÕn ®Õn kinh tÕ thÞ tr−êng t− b¶n; c¶i c¸ch tiÒn tÖ; më réng quan hÖ víi ph−¬ng T©y ®Ó tiÕp thu t− t−ëng vµ kü thuËt míi, khuyÕn khÝch ngo¹i th−¬ng. Trong cuéc c¶i c¸ch nµy, NhËt B¶n ®· ®i tõ c¶i c¸ch chÝnh trÞ ®Õn c¶i c¸ch kinh tÕ vµ sau ®ã kÕt hîp c¶i c¸ch chÝnh trÞ vµ c¶i c¸ch kinh tÕ (vµ c¶i c¸ch x· héi ®ång thêi), ®o¹n tuyÖt víi kinh tÕ vµ chÝnh trÞ phong kiÕn .