Quan hệ giữa Phật giáo và triều đình thời Lý qua trường hợp Thiền sư Từ Đạo Hạnh - Một cách giải huyền thoại trình bày nội dung về: Chiều hướng xây dựng mối quan hệ liên kết, hài hòa giữa chính trị và tôn giáo; Thời Lý, các vua Lý tôn Phật giáo làm quốc giáo; Về cuộc đời của nhà sư Từ Đạo Hạnh,. Mời các bạn cùng xem chi tiết tại bài viết. | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 4 -2012 32 Quan hÖ gi÷a PhËt gi¸o vµ triÒu ®×nh thêi Lý qua trêng hîp ThiÒn s Tõ §¹o H¹nh - Mét c¸ch gi¶i huyÒn tho¹i Lª ThÞ Lan(*) iÖt Nam lµ mét ®Êt níc thèng §· cã nh÷ng sù tranh ®Êu gi÷a PhËt gi¸o gi¸o. Sù ®a d¹ng téc ngêi vµ t«n gi¸o ®é kh¸c nhau, trong nh÷ng thêi ®iÓm V nhÊt cña nhiÒu téc ngêi vµ t«n ®ßi hái sù x¸c lËp mét ®êng lèi hiÖu qu¶ trong qu¶n lÝ nhµ níc vÒ t«n gi¸o. §êng lèi nµy l¹i phô thuéc vµo nhËn thøc cña giai cÊp l·nh ®¹o vÒ mèi quan hÖ gi÷a chÝnh trÞ víi t«n gi¸o vµ chÝnh thùc tr¹ng mèi quan hÖ ®ã. Trªn c¬ së ®ã, quan hÖ gi÷a chÝnh trÞ víi t«n gi¸o ®a tíi nh÷ng t¸c ®éng hoÆc tÝch cùc hoÆc tiªu cùc nhng ®Òu rÊt cô thÓ vµ trùc tiÕp tíi sù ph¸t triÓn cña mét thÓ chÕ chÝnh trÞ nãi riªng, d©n téc nãi chung. Thêi Lý, chiÒu híng x©y dùng mèi quan hÖ liªn kÕt, hµi hßa gi÷a chÝnh trÞ vµ t«n gi¸o, trong ®ã cã quan hÖ gi÷a triÒu ®×nh víi PhËt gi¸o, ®· trë thµnh xu víi §¹o gi¸o vµ Nho gi¸o ë nh÷ng møc kh¸c nhau, díi nh÷ng triÒu vua kh¸c nhau ®Ó x©y dùng nªn mèi quan hÖ chñ ®¹o g¾n kÕt gi÷a PhËt gi¸o vµ triÒu ®×nh. §Æc biÖt, díi thêi Lý Nh©n T«ng, khi nhµ vua cã quan ®iÓm dung hoµ tam gi¸o, khuyÕn khÝch c¶ ba ®¹o cïng ph¸t triÓn, th× sù ®Êu tranh nµy còng béc lé râ rµng h¬n, dï lµ díi nh÷ng h×nh thøc gi¸n tiÕp. Kh¶o cøu huyÒn tho¹i Tõ §¹o H¹nh sÏ cho ta mét c¸ch nh×n râ h¬n vÒ PhËt gi¸o thêi Lý trong qu¸ tr×nh duy tr×, cñng cè quan hÖ víi triÒu ®×nh còng nh mèi quan hÖ gi÷a chÝnh trÞ vµ t«n gi¸o thêi k× nµy. Thêi Lý, c¸c vua Lý t«n PhËt gi¸o lµm híng chñ ®¹o trong ®êi sèng chÝnh trÞ- quèc gi¸o, c¸c vÞ s ®øng ®Çu Gi¸o héi t¶ng v¨n ho¸ chÝnh trÞ hÕt søc rùc rì th©m trong lÜnh vùc t tëng, cã vai trß t«n gi¸o §¹i ViÖt vµ t¹o nªn mét nÒn trong lÞch sö d©n téc. Mèi quan hÖ liªn kÕt, ñng hé lÉn nhau ngµy cµng chÆt chÏ, tèt ®Ñp gi÷a PhËt gi¸o vµ triÒu ®×nh nhµ Lý suèt 215 n¨m dùng níc ®· gãp phÇn x©y dùng mét nhµ níc §¹i ViÖt hïng m¹nh vµ v¨n hiÕn. Tuy nhiªn, lÞch sö ®· chøng minh, PhËt .