Bài viết Sắc màu huyền thoại chung quanh cuộc đời Thiền sư Từ Đạo Hạnh trình bày nội dung về: Những tương quan giữa Thiền tông - Mật tông - Tịnh Độ tông; "Hậu thân" của Thiền sư Tư Đạo Hạnh,. chi tiết tại bài viết. | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 4 - 2012 37 S¾C MµU HUYÒN THO¹I CHUNG QUANH CUéC §êI THIÒN S¦ Tõ §¹O H¹NH Hßa thîng ThÝch H¶i Ên 1. Nh÷ng t¬ng quan gi÷a ThiÒn t«ng - MËt t«ng - TÞnh §é t«ng Trong sè c¸c vÞ thiÒn s ViÖt Nam thêi Lý - TrÇn vµ kÓ c¶ sau nµy, ThiÒn s Tõ §¹o H¹nh cã mét hµnh tr¹ng mang nhiÒu mµu s¾c huyÒn tho¹i nhÊt. §¹i ViÖt sö ký toµn th, An Nam ChÝ lîc, LÜnh Nam ChÝch qu¸i, ViÖt §iÖn U Linh, ThiÒn UyÓn tËp anh, . ®Òu cã nh÷ng dßng tiÓu sö ghi chÐp kh¸ râ rµng, song nh÷ng c©u chuyÖn chung quanh cuéc ®êi vµ sù nghiÖp cña ThiÒn s Tõ §¹o H¹nh vÉn cßn lµ nh÷ng bÝ Èn hÊp dÉn ®èi víi ngêi ®êi sau. Ngoµi nh÷ng dÊu tÝch chÝnh ë Hµ Néi (bao gåm c¶ Hµ T©y tríc ®©y), hÇu hÕt c¸c tØnh ®ång b»ng B¾c Bé ®Òu Ýt nhiÒu lu gi÷ nh÷ng dÊu tÝch, huyÒn tÝch vÒ cuéc ®êi tu hµnh cña Ngµi. S¸ch ThiÒn UyÓn tËp anh xÕp Ngµi vµo dßng thiÒn T× Ni §a Lu Chi (Vinitaruci), mét dßng thiÒn cã nh÷ng mèi liªn hÖ mËt thiÕt gi÷a ph¬ng ph¸p hµnh tr× cña c¶ MËt vµ TÞnh. S¸ch cho biÕt, sau khi dïng quyÒn n¨ng phÐp thuËt tr¶ mèi thï xa cho cha xong, Tõ §¹o H¹nh röa s¹ch o¸n thï, xem viÖc ®êi nh tro l¹nh, ®i kh¾p n¬i trong chèn tïng l©m ®Ó t×m thÇy Ên chøng. Tõ §¹o H¹nh tõng tham vÊn ®¹o häc tõ hai ngµi TrÝ HuyÒn vµ Sïng Ph¹m. Tuy nhiªn, trong ThiÒn UyÓn tËp anh chØ nªu hµnh tr¹ng cña ngµi Sïng Ph¹m mµ kh«ng thÊy nãi g× ®Õn hµnh tr¹ng cña ngµi TrÝ HuyÒn. Gi¸o s Lª M¹nh Th¸t th× xÕp ThiÒn s TrÝ HuyÒn vµo thÕ hÖ thø 11 cña dßng thiÒn Ph¸p V©n(1). MËt t«ng kh¸ phï hîp ®Ó ph¸t triÓn ë nh÷ng níc cã ®iÒu kiÖn ®Þa lÝ nói non hiÓm trë, rõng rËm ©m u, thó d÷, níc ®éc nh ë níc ta. TÝn ngìng ®a thÇn, cïng víi tôc x¨m m×nh ®Ó tr¸nh thuû qu¸i cña ngêi ViÖt phÇn nµo cho thÊy niÒm tin d©n gian buæi ban ®Çu ®· nghiªng vÒ nh÷ng chuyÖn k× dÞ, thÇn bÝ. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã lµ yÕu tè ®Ó cho PhËt gi¸o MËt t«ng dÔ tiÕp cËn vµ nhanh chãng hoµ nhËp víi hÖ thèng thÇn linh b¶n ®Þa. §Æc biÖt, hÖ thèng thê n÷ thÇn vµ hÖ thèng thê Tø Ph¸p (Ph¸p V©n, Ph¸p Vò, Ph¸p L«i, Ph¸p §iÖn),