Bài viết Đặc trưng Phật giáo xứ Đoài thời Lý (trường hợp Chùa Thầy) trình bày về: Đặt vấn đề; Đặc trưng cơ bản của Phật giáo xứ Đoài thời Lý; Lời tạm kết,. chi tiết tại bài viết. | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 4 - 2012 56 §ÆC TR¦NG PHËT GI¸O Xø §OµI THêI Lý (TR¦êNG HîP CHïA THÇY) NguyÔn V¨n Quý(*) 1. §Æt vÊn ®Ò Trë l¹i víi vÊn ®Ò lÞch sö thÕ kØ X sau C«ng nguyªn. ë ViÖt Nam, chØ trong vßng trªn 100 n¨m (905 - 1009) ®· cã ®Õn n¨m dßng hä/v¬ng triÒu(1) thay nhau kÕ cao t¨ng PhËt gi¸o nh ThiÒn s Ng« Ch©n Lu thuéc ThiÒn ph¸i V« Ng«n Th«ng, ThiÒn s Ph¸p ThuËn, V¹n H¹nh thuéc ThiÒn ph¸i T× Ni §a Lu Chi,. LÏ tÊt yÕu cho sù lóng tóng ®ã dÉn nèi cho thÊy sù bÊt æn vÒ chÝnh trÞ thêi ®Õn sù ®æ vì vÒ mÆt chÝnh trÞ. §iÒu nµy biÕn ®éng vÒ lÞch sö chÝnh trÞ nµy, mét UÈn lªn ng«i vµo n¨m 1009(3) vµ dêi ®« vÒ bÊy giê. Nguyªn nh©n chÝnh cña nh÷ng phÇn do sù x©m lîc cña ngo¹i bang(2) , nhng phÇn lín do sù c¹nh tranh quyÒn lùc gi÷a c¸c dßng hä, mµ ®Ønh cao chÝnh lµ “lo¹n 12 sø qu©n” c¸t cø, bµnh tríng thÕ lùc, g©y c¶nh lo¹n l¹c, nh©n d©n khèn khæ. Do vËy, vÊn ®Ò ®éc lËp d©n téc vµ thèng nhÊt quèc gia trë lªn cÊp thiÕt h¬n bao giê hÕt. N¨m 968, §inh Bé LÜnh dÑp lo¹n 12 sø qu©n, lËp ra nhµ §inh, råi nhµ TiÒn Lª ®Òu ®ãng ®« ë Hoa L, mét ®Þa ®iÓm nÆng vÒ phßng thñ h¬n lµ ®Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ v¨n hãa cho ®Êt níc §¹i (Cå) ViÖt. ViÖc chän lùa dïng søc m¹nh qu©n sù vµ thùc thi hÖ thèng ph¸p luËt nghiªm kh¾c nh mét gi¶i ph¸p t×nh thÕ cña nhµ §inh vµ nhµ TiÒn Lª nh»m æn ®Þnh v¬ng triÒu còng ®ång nghÜa víi thêi k× nhµ §inh vµ nhµ TiÒn Lª, xu híng tËp quyÒn cha æn ®Þnh, vÉn lóng tóng trong viÖc ®èi néi, ®èi ngo¹i, mÆc dï cã sù phß gióp cña c¸c bËc ®îc ®¸nh dÊu b»ng sù kiÖn Lý C«ng §¹i La, lËp ra v¬ng triÒu Lý víi sù trî gióp kh«ng nhá cña ThiÒn s V¹n H¹nh. VÞ thÕ, vai trß cña PhËt gi¸o trong thêi Lý v« cïng quan träng, ®Þnh híng cho sù ph¸t triÓn mäi mÆt cña níc ta. Trong ®ã, víi vai trß lµ mét t«n gi¸o chñ lu th× viÖc ®Þnh híng gi¸ trÞ tinh thÇn, g¾n bã, ®ång hµnh cïng d©n téc ®îc PhËt gi¸o kÕ thõa tõ tríc ®ã ph¸t huy triÖt ®Ó trong triÒu Lý. §iÒu nµy cho thÊy, ® Õn *. NCV. ViÖn Nghiªn cøu T«n gi¸o. 1. Hä Khóc tr¶i ba