Bàn thêm về nguồn gốc của tôn giáo

Bài viết Bàn thêm về nguồn gốc của tôn giáo trình bày về: Khi nghiên cứu tôn giáo việc chỉ ra nguồn gốc hiện tượng xã hội đặc biệt này hết sức quan trọng; Trong tác phẩm chống Duyrinh, Ph. Ăwnghen đã đưa ra định nghĩa về tôn giáo; Nguồn gốc tâm lí của tôn giáo; tôn giáo không nằm ngoài thế giới vật chất,. . | Nghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 6 - 2012 11 BµN TH£M VÒ NGUåN GèC CñA T¤N GI¸O NguyÔn Hoµi Sanh(*) 1. Khi nghiªn cøu vÒ t«n gi¸o, viÖc chØ sao ph¶i rÊt l©u sau khi xuÊt hiÖn con biÖt nµy lµ hÕt søc quan träng. §iÒu ®ã gi¸o míi ®­îc t¹o ra. “Theo M¸c, c¸i x· ra nguån gèc cña hiÖn t­îng x· héi ®Æc chØ ra lËp tr­êng, quan ®iÓm cña ng­êi nghiªn cøu. Quan träng h¬n, nã gãp phÇn lµm râ b¶n chÊt cña t«n gi¸o ®ång thêi gióp chóng ta cã thÓ ®o¸n ®Þnh vÒ t­¬ng lai tån t¹i, xu h­íng ph¸t triÓn cña nã trong t­¬ng lai còng nh­ viÖc ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p quan träng cña chÝnh quyÒn ®èi víi t«n gi¸o. VÒ vÊn ®Ò nµy, trong lÞch sö triÕt häc ®· cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau. KÕ thõa vµ ph¸t triÓn c¸c quan ®iÓm triÕt häc duy vËt, nhÊt lµ cña L. Phoi¬b¾c, ®øng trªn quan ®iÓm duy vËt lÞch sö, c¸c t¸c gia kinh ®iÓn cña Chñ nghÜa M¸c-Lªnin ®· cã sù luËn gi¶i vÒ nguån gèc ®Ých thùc cña t«n gi¸o mét c¸ch khoa häc. Khi phª ph¸n L. Phoi¬b¾c, M¸c ®· ®ång t×nh víi luËn ®iÓm hÕt søc næi tiÕng cña «ng: con ng­êi s¸ng t¹o ra t«n gi¸o , ®ång thêi còng chØ ra nh÷ng h¹n chÕ cña luËn ®iÓm nµy. §ã chÝnh lµ L. Phoi¬b¾c ®· xem xÐt con ng­êi mét c¸ch c« lËp, t¸ch rêi khái nh÷ng quan hÖ x· héi, xem con ng­êi lµ mét c¸i g× ®ã trõu t­îng t¸ch biÖt khái thÕ giíi con ng­êi, t¸ch biÖt khái x· héi. M¸c l­u ý r»ng con ng­êi lµ s¶n phÈm cña x· héi vµ thÕ giíi con ng­êi; chÝnh con ng­êi Êy víi nh÷ng ®Æc ®iÓm, hoµn c¶nh, ®iÒu kiÖn x· héi cô thÓ ®· s¶n sinh ra t«n gi¸o. Bëi lÏ, nÕu t¸ch con ng­êi khái c¸c ®iÒu kiÖn ®ã, t¹i ng­êi trªn tr¸i ®Êt, c¸c quan niÖm t«n héi s¶n sinh ra t«n gi¸o kh«ng ph¶i lµ mét x· héi trõu t­îng, mµ lµ mét x· héi cô thÓ thuéc vÒ mét h×nh th¸i nhÊt ®Þnh trong lÞch sö”(1). Nh­ vËy, theo M¸c, c¸i c¬ së trÇn tôc cña t«n gi¸o lµ mét x· héi cô thÓ cña con ng­êi víi mét kÕt cÊu v« cïng phøc t¹p c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ng­êi. Trong ®ã, theo Ph. ¡ngghen yÕu tè ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña t«n gi¸o lµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. ¤ng viÕt: